Geen stress voor nucleaire industrie dankzij Europese 'alibi test'

• 2011-05-25
• Klimaat & energie

Een Europese politieke deal over de aard van de nucleaire stresstests werd deze ochtend aangekondigd door energiecommissaris Günther Oettinger. Wat de Europese groenen al vreesden is gebeurd: Sarkozy heeft gewonnen van Oettinger. Ondanks eerdere beloften dat deze stresstesten écht alle veiligheidsrisico's moesten onderzoeken, zal dat toch niet gebeuren.

Europees parlementslid Bart Staes (Groen!): "Het scenario van de stresstests voor de Europese banken van vorige zomer herhaalt zich. Die werden ook veilig bevonden en enkele maanden nadien stortten Ierse banken in. Laat ons bidden dat dat deel van het scenario zich niet herhaalt als het gaat om één van de 143 Europese nucleaire centrales."

Staes: "Ondanks de voortdurende verzekering van Oettinger dat deze stresstests ernstig zouden zijn of niet zijn, ziet het er nu naar uit dat de nucleaire industrie dit examen makkelijk zal doorkomen. Pro-nucleaire landen als Frankrijk kregen hun zin omdat essentiële veiligheidsrisico's niet worden meegenomen. Risico's als een vliegtuigcrash, of een andere vorm van een terroristische aanval, worden niet meegewogen in de eerste veiligheidstests die de operatoren moeten uitvoeren, maar zullen pas achteraf worden onderzocht in een apart onderzoek. We worden opgezadeld met alibi-testen. Serieuze en bindende stresstests, de naam waardig, zouden ook moeten onderzoeken of centrales bestand zijn tegen technische mankementen mede als gevolg van verouderde centrales en de eventuele gevolgen daarvan."

De operatoren moeten de tests uitvoeren, waarna de resultaten worden gecontroleerd door de regulatoren en daarna pas door de Europese Commissie en zogenaamde 'peer reviews'. Volgens Staes zal van echt onafhankelijke kritische analyse amper sprake zijn, zeker niet als regulatoren als FANC aan de leiband worden gehouden door de politiek: "Net als bij de banken, staat de conclusie nu al vast: de kerncentrales zijn veilig, gaat u rustig slapen."

Belgische resolutie

Nu de Europese test onvoldoende blijkt te zijn, is het cruciaal dat de Belgische veiligheidstest toch een stap verder gaat. Groen!-Kamerlid Kristof Calvo dringt daar al geruime tijd op aan. Samen met zijn Ecolo-collega Olivier Deleuze heeft hij een resolutie ingediend met mogelijke criteria. De resolutie pleit voor het opnemen van terroristische aanslagen als mogelijk incident. Daarnaast moet ook de sociaaleconomische impact van een incident eindelijk eens in kaart worden gebracht.

“Het FANC en de regering van lopende zaken moeten echt geen schroom hebben om verder te gaan dan het Europese compromis. De voorstellen in het parlement geven alvast een richting aan. Laat ons hopen dat we een ambitieus akkoord kunnen bereiken in de schoot van de Kamer. Over nucleaire veiligheid maak je immers best geen compromissen: alleen het strengste is goed genoeg”, meent Calvo.

Deze namiddag buigt de subcommissie Nucleaire Veiligheid zich over de voorstellen.

Staes: "Het blijft op basis van het Europese compromis vooralsnog ook onduidelijk wat er gebeurt als een reactor zou falen voor de stresstest. Ik stel vast dat de belofte voor een maximale transparantie in dit proces ook wordt gebroken. De zogenaamde 'peer reviews' zullen niet gebeuren door onafhankelijke experts, maar door mensen uit de nucleaire sector van andere lidstaten, en bovendien veel te laat, als het politieke debat alweer voorbij is. Of hoe Europese leiders zeggen de veiligheid van burgers te dienen, maar in feite de belangen van de Electrabels van de wereld willen veiligstellen. Waarmee weer is bewezen wat kernenergie werkelijk is: een energiebron van de macht."