Energieplannen Europese Commissie missen urgentie

• 2011-03-08
• Klimaat & energie

Zowel het energiebesparingsplan als het klimaatplan dat de Europese Commissie vandaag presenteert, schieten ernstig tekort. Dat stelt Europees parlementslid Bart Staes (Groen!): “We moeten nú aan de slag met het verminderen van onze CO2-uitstoot. Energiebesparing is één van de meest effectieve manieren om dit te doen. Het zal burgers een besparing opleveren op hun hoge energiefactuur, zeker in tijden van hoge olieprijzen, én het stimuleert technologische innovatie.”

Europa heeft zichzelf de doelstelling opgelegd om in 2020 twintig procent minder energie te gebruiken. Met het huidige beleid komen we maar tot de helft van deze doelstelling. Het nieuwe energiebesparingplan van de Commissie zou deze kloof moeten dichten.

Staes is teleurgesteld dat de Duitse energiecommissaris Oettinger het nalaat om harde eisen te stellen aan de Europese lidstaten: "Het document is bepaald géén actieplan en bevat amper verplichtingen, maar laat alles aan de wil van de lidstaten over, die tot nu toe geen haast hebben gemaakt met hun energiebesparingbeleid.”

Staes: “Een bindende doelstelling, zoals we die ook voor onze CO2-uitstoot en het aandeel groene energie hebben, zou veel regeringen motiveren om ook echt aan de slag te gaan met energiebesparing. Maar de Commissie wil eerst nog eens drie jaar wachten voordat ze mogelijk met een verplichting komt. Dit begint te lijken op een politiek van fait accompli : als we ons energieverbruik niet op een slimme manier terugdringen, zullen politici als Leterme over enkele jaren zeggen 'Zie je wel dat we kerncentrales open moeten houden?'."

Terwijl uit talloze studies blijkt dat we energie kunnen besparen, zonder comfort in te leveren. Maar wel als positief bijeffect dat we innovatie stimuleren, groene jobs creëren én de uitstoot beperken. Energiebesparing is goed voor onze economie en onze portemonnee. Huishoudens in Europa verspillen gemiddeld nog steeds duizend euro per jaar aan energie en Europa exporteert maar liefst 350 miljard euro van haar welvaart naar oliestaten.

Werk maken van energiebesparing kan miljoenen extra Europese banen creëren. Bijvoorbeeld door het isoleren van huizen. Staes: “Huishoudens, regeringen en bedrijven hebben een duwtje in de rug nodig. Het besparen van energie levert geld op, al kunnen de eerste investeringskosten hoog zijn. Ook is er een gebrek aan kennis over wat er kan en wat het oplevert.”

Klimaat

Ook het Europese klimaatbeleid raakt maar niet op het juiste spoor. De Europese Commissie presenteert vandaag de ‘Low Carbon Road Map’: een visiedocument voor een klimaatvriendelijk Europa in 2050.

Staes: "Deze routekaart geeft helaas geen antwoord op de vraag wat we nu moeten doen om het doel van 2050 te halen. De meeste stappen liggen na 2030 wanneer de huidige politici al lang met pensioen zijn. Het Europees Parlement, Europese energiebedrijven, multinationals en landen als Engeland, Spanje en Denemarken willen dat Europa werk maakt van haar klimaatambities. Dit document schiet hierin drastisch te kort."

De Commissie voorziet in een aantal 'mijlpalen' om kosteneffectief naar het jaar 2050 met 80% minder CO2 toe te werken. Het ontbreekt echter aan concrete stappen voor de korte termijn. "Het is op zich een mooie ambitie, maar durf dan aan te geven wat je morgen kan doen om je doel te halen. Ik vind dat je dan ook moet zeggen: voor 2020 zul je 30% minder CO2-uitstoot moeten realiseren. Dan maak je keuzes, nu schuift de Commissie het voor zich uit."

Europese regelgeving werd lange tijd gezien als de aanjager voor klimaatbeleid, bijvoorbeeld door het CO2 emissiehandelssysteem, maar volgens Staes is daar in deze voorstellen weinig van te zien: "Deze routekaart is een stap terug. Europees gecoördineerde maatregelen worden aan de kant geschoven en in plaats daarvan lijkt de Commissie volledig te vertrouwen op vrijwillige acties van lidstaten. De afgelopen jaren hebben we in Kopenhagen en Cancún juist gezien dat dat niet effectief is. Europa moet de leiding nemen."

De Europese groenen roepen al langer op tot verhoging van het Europese klimaatdoel naar 30% minder CO2 uitstoot. Verscheidene studies hebben aangetoond dat dit kan leiden tot 6 miljoen extra banen. Staes: "Je kan als Europa wachten totdat innovatieve, groene technologieën 'kosteneffectief' zijn, of je kan als Europa investeren om dit zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen. Klimaatleider word je niet door te blijven wachten op alle anderen. De Commissie erkent nota bene dat -20% in 2020 niet kosteneffectief is en dat er dus meer moet gebeuren. Echter concrete acties voor 2020 stelt zij in dit document niet voor."