Podcast: De boer op met Bart - E6: De PEST-commissie, de weg naar het resultaat

• 2019-01-11
• Voeding & landbouw Gezondheid & consumenten Milieu & dierenwelzijn Geldzaken & handel Europa in de wereld

Bart Staes (Groen) schreef samen met Norbert Lins van de EVP de conclusies neer van de bijzondere tijdelijke parlementaire commissie PEST die in februari 2018 werd opgericht en nu in januari 2019 haar eindrapport presenteert. Er is doorheen het proces gezocht naar een brede consensus en het resultaat mag er zijn. Middenveldorganisaties zijn tevreden en ook de pesticidenproducenten kunnen zich vinden in de tekst. Alles wijst er op dat de goedkeuringsprocedure die voorafgaat aan het op de markt brengen van pesticiden voortaan transparanter zal zijn en het vertrouwen van de burger zal doorstaan.

Zo moeten álle studies die bestaan rond een bepaald product van in het begin toegankelijk zijn voor iedereen die dat wenst, in een begrijpelijke taal zijn geschreven en toegang geven tot alle data zodat wetenschappers in alle onafhankelijkheid het onderzoek kunnen overdoen. Commerciële belangen zullen veel minder kunnen ingeroepen worden om te verantwoorden dat bepaalde data geheim zouden moeten blijven.

Ook de rol van EFSA is verduidelijkt, zeker wat betreft de financiering van het agentschap. Voort is het niet langer de industrie die zal beslissen welke lidstaat de evaluatie van het product zal doen, maar de Europese Unie zelf (Commissie, Raad en Parlement samen). Ook voor glyfosaat bijvoorbeeld, zal Europa kunnen bepalen welke lidstaat bevoegd wordt. Plagiaat - een pijnpunt in het glyfosaat-dossier - zal niet meer mogelijk zijn. De bevoegde instanties deden in hun eigen evaluaties vaak gewoon copy/paste van de studies die door de industrie werden aangeleverd. Voortaan moeten bronnen veel duidelijker vermeld worden.

Als onze aanbevelingen wet worden zal de boer erop aan kunnen dat elk product is gecontroleerd op veiligheid voor de natuur, voor het ecosysteem maar ook voor de gebruiker, de boer zelf. Dat gebeurt nu bijvoorbeeld niet voldoende.

Verder zal het bredere publiek gevrijwaard worden van het gebruik van pesticiden op openbare plaatsen zoals scholen, ziekenhuizen en parken. Het gebruik van glyfosaat vlak voor het oogsten zou ook verboden moeten worden. Zowel de landbouwcommissie als de milieucommissie hebben zich over deze problematiek gebogen, waardoor de aanbevelingen uit dit rapport nu al meegenomen worden in het bekijken van enkele lopende dossiers. Zo is er momenteel een herziening van de pesticidenverordening uit 2009. UItzonderingen daar zijn vandaag meer de regel dan uitzondering en die kunnen er - dankzij ons rapport - eigenlijk uitgehaald worden. Ook de vernieuwing van de algemene voedselwet, waarover de onderhandelingen tussen de ministers van volksgezondheid, landbouw en milieu momenteel in de eindfase zitten, is al door de bril van ons rapport bekeken. Net zoals de herziening van het duurzaam gebruik van pesticiden.

De waarde van dit rapport is dat we aan de Europese Commissie een breed gedragen waaier aan aanbevelingen presenteren die ze niet zomaar naast zich neer kan leggen. In de nieuwe legislatuur zal de Commissie hier ernstig rekening mee moeten houden. Deze aanbevelingen zijn immers cruciaal voor de volksgezondheid, het dierenwelzijn én het instandhouden van gezonde ecosystemen.

De politieke boodschap is helder: hoezeer we ook met tegengestelde visies zijn vertrokken, door te luisteren naar experten en naar elkaar en door vertrouwen op te bouwen (daar hebben de paar terreinbezoeken zeker bij geholpen) zijn de grootste politieke groepen in het Europees Parlement naar elkaar toegegroeid. We hebben ons geconcentreerd op de inhoud en die was gericht op het beschermen van mens en milieu.

Klik hier voor het overzicht met alle andere podcasts.