Voor EU belangrijke juridische uitspraak over nieuwe GGO's op komst

• 2018-07-23
• Voeding & landbouw Gezondheid & consumenten

Op woensdag 25 juli zal het Europees Hof van Justitie een oordeel vellen over de juridische status van een reeks nieuwe biotechnologieën die door de voorstanders uit de biotech-industrie worden bestempeld als "new breeding techniques" of ‘nieuwe teelttechnieken’. In essentie gaat het over de vraag of deze technieken wel of niet genetische gemodificeerde organismen (GGO’s) opleveren en derhalve onder de Europese GGO-richtlijn uit 2001 moeten vallen.  

Volgens de opinie van de advocaat-generaal van het ECJ gepubliceerd op 18 januari dit jaar, is een organisme verkregen uit mutagenese wel degelijk een GGO, zonder echter te moeten voldoen aan de specifieke veiligheids- en traceerbaarheidscriteria van die GGO-wetgeving. De moeilijke introductie van GGO’s in Europa omwille van een afwijzing van een meerderheid van burgers en politici én het dreigend verbod op bepaalde pesticiden die resistent zijn aan deze GGO’s zorgt ervoor dat de biotechindustrie  sterk lobbyt om een nieuwe generatie GGO’s ongereguleerd toe te laten, door ze niet als GGO’s te beschouwen.

Europees parlementslid Bart Staes (Groen) wijst op het belang van het juridische oordeel: “Het concept wijzigen van wat volgens de wet een GGO is, zoals de industrie nu probeert met zeer actieve steun van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), mag er niet toe leiden dat daarmee ook alle democratisch bevochten Europese ‘checks and balances’ zomaar over boord gekieperd worden.”

Staes: “Zoals meerdere wetenschappers al verklaarden, moeten nieuwe technologieën worden beoordeeld middels een impact-assessment, een serieuze risicobeoordeling en moeten ze gelabeld worden, zoals voorzien in de GGO-wetgeving. Recente wetenschappelijke publicaties laten zien dat er vele onvoorziene veranderingen optreden in het genoom van de met deze nieuwe technieken gewijzigde organismen.”  

Staes wijst er voorts op dat de nieuwe GGO’s de afhankelijkheid van de voedselsector van agrochemische multinationals als Bayer - dat onlangs Monsanto opslokte - alleen maar zal doen toenemen: “We moeten naar echte innovatie en het doorbreken van de vicieuze cirkel van intensifiëring, toxische vervuiling met pesticiden, de vernietiging van ecosystemen en de onfaire sociaaleconomische positie van boeren.”

De Europese veiligheidsnormen moeten hier volop spelen. De Belgische overheid zou best niet teveel ‘cavalier seul’ spelen door het VIB toestemming voor experimenten verlenen, terwijl men weet dat er een Europees wetgevingsproces loopt. Dat blijkt bijvoorbeeld uit een brief van de Europese Commissie aan het VIB uit 2016 waarin de Commissie aangeeft dat het VIB best een experiment mag uitvoeren als het zich maar aan de GGO-wetgeving houdt.

Groen kamerlid Anne Dedry dient alvast parlementaire vragen in n.a.v. de berichtgeving in De Morgen en La Libre Belgique over een geheime veldproef van het VIB met Crispr-Cas9 mais.

U kunt mijn opiniestuk 'Veel wetenschappers vinden dat overheid en parlement van hun nieuwe speeltjes af moeten blijven' hier lezen.