Nieuwe Hongaarse grondwet een stap terug voor pluralistische democratie

• 2011-04-18
• Democratie & mensenrechten

Met de goedkeuring van de nieuwe grondwet, vandaag in het Hongaarse parlement, zet het land dat uitgerekend de huidige voorzitter van de Europese Unie is, een stap terug in de Europese evolutie naar pluralistische democratieën, met respect voor minderheden. "Eerst was er al de nieuwe Hongaarse mediawet, waarmee de Fidesz partij van premier Viktor Orbán blijk gaf van slecht tegen kritische, contraire stemmen te kunnen en nu doen zij opnieuw een forse stap terug," aldus Europees parlementslid Bart Staes (Groen!).

Staes: "In plaats van een nieuwe grondwet voor de 21ste eeuw, betekent deze grondwet het terugdraaien van de klok, vol met nationalistische symbolen en democratische beperkingen. In plaats van het proberen verenigen van alle geledingen in de Hongaarse samenleving tijdens zo'n constitutioneel proces, hebben Viktor Orbán en zijn centrumrechtse coalitie, met een absolute meerderheid in het parlement, deze hervorming erdoor geramd." (1)

Volgens Staes heeft men zo een cruciaal element van democratie uit het oog verloren: "Democratie betekent nu juist niet dat de meerderheid alleen kan regeren, het geeft die meerderheid ook de verantwoordelijkheid en de plicht om de rechten van minderheden te respecteren. Het zegt helaas iets over de gezondheid van de democratie in de EU, als een voorzitter zoiets nalaat."

Staes: "Deze grondwet is in tegenspraak met enkele fundamentele Europese waarden. Van nieuwe lidstaten wordt verwacht dat zij deze onderschrijven als zij EU-lid willen worden. Maar nu blijkt dat éénmaal lid van de EU, de lidstaten deze waarden gewoon met de voeten kunnen treden. Het is politiek onaanvaardbaar dat de Europese Commissie en andere lidstaten gewoon de andere kant uitkijken. En zo andermaal meewerken aan het ondermijnen van Europese waarden."

(1) De grondwet werd vandaag goedgekeurd, amper een maand nadat deze werd voorgesteld, waarbij alleen parlementsleden van de regerende Fidesz-KDNP voor stemden. De coalitie heeft een tweederde meerderheid, die nodig is om constitutionele hervormingen door te voeren. De twee grootste oppositiepartijen hebben de stemming geboycot.