Jongeren van roken afhouden wordt Europees beleid, zij het wat laat

• 2014-02-26
• Gezondheid & consumenten

Roken door jongeren wordt door nieuw Europees beleid concreet ontmoedigd. Vandaag keurde het Europees parlement een fel bevochten richtlijn goed die de verkoop van tabaksproducten aan banden legt. Zo worden gezondheidswaarschuwingen op de pakjes vergroot en zullen vanaf 2016 sigaretten met voor jongeren aantrekkelijke smaakstoffen als vanille en cacao verboden worden. Europees parlementslid Bart Staes (Groen): "Elke jongere die niet begint te roken is winst. Bijna alle rokers in de EU beginnen voor hun achttiende. Dus deze wetgeving is een goede zaak. Al wist de gigantische tabakslobby helaas wel enkele scherpe kantjes van de wetgeving af te zwakken."

Staes: "Door de lobby is het verbod op menthol helaas met vier jaar uitgesteld. De additieven zijn van belang omdat ze het roken voor jongeren 'aangenamer' maken en de bittere smaak maskeren. Behalve dat ze jongeren 'helpen' bij het verslaafd worden, komen bij het verbranden van sommige smaakstoffen schadelijke stoffen vrij zoals de kankerverwekkende polycyclische koolwaterstoffen. In Canada zijn zulke aroma's al sinds 2009 verboden en het rookgedrag bij jongeren is er bijgevolg met 30% gedaald. Ook de dunne sigaretten, als lokker voor jonge vrouwen en zogenaamd minder schadelijk, blijven voorlopig toegestaan."

De vandaag gestemde tekst is een compromis dat is bereikt tussen het Europees parlement, de Europese Commissie en de Europese ministers van volksgezondheid. Roken is en blijft met 700.000 doden per jaar volksgezondheidsprobleem nummer 1 in Europa.

Staes stelde dat de stemming in oktober vorig jaar toen het EP zijn positie bepaalde een trieste dag was: "Toen schroefde het parlement de bescherming van volksgezondheid terug, vergeleken met de voorstellen van de Europese Commissie. Nog erger is dat het EP globaal gezien een minder strenge houding aannam dan de Raad van Ministers. Dat is in strijd met de impliciete belofte die volksvertegenwoordigers moeten afleggen als zij zeggen de belangen van burgers te verdedigen. Ondanks de grote ophef overal in Europa rond de hevige lobby van tabaksmultinationals, kon het vele collega's in het centrumrechtse blok, geleid door de christendemocratische EVP, blijkbaar geen zier schelen dat ze zich voor de kar van de tabakslobby lieten spannen."

Staes: "Zo moet slechts 65% van de verpakking van sigaretten en roltabak worden ingenomen door een waarschuwende foto met boodschap. Dat is 10% minder dan wat de Europese Commissie had gevraagd, maar toch ook 10% meer dan nu het geval is. Verder is ons pleidooi om de elektronische sigaret onder te brengen bij de geneesmiddelenwetgeving waardoor de verkoop exclusief door apothekers zou gebeuren, onder druk van de tabaksindustrie geschrapt. Nu kan elke lidstaat zelf beslissen waar ze kan worden verkocht, maar ze moet wel aan bepaalde veiligheids- en kwaliteitscriteria voldoen. De producenten van e-sigaretten zijn het hier overigens mee eens, goed wetende dat ze anders zelf slachtoffer worden van wildwest-toestanden. "

Staes stelt dat het EP nog altijd onvoldoende onderkent dat de (tabaks)lobby een probleem vormt: "Het naleven van het WHO protocol terzake moet dan ook op de agenda blijven. Niet voor niets legde Corporate Europe Observatory (CEO) in oktober vorig jaar nog een klacht neer tegen Philip Morris International wegens een gebrek aan transparantie inzake lobbypower. De vrijwillige EU gedragscode voor lobbyisten - die momenteel aan herziening toe is en die Philip Morris ondertekende - stelt dat een bedrijf ten allen tijde een compleet en niet-misleidend overzicht moet geven van zijn lobby-activiteiten."