In plaats van lauwe woorden, moet de EU humanitaire actie coördineren

• 2011-02-23
• Democratie & mensenrechten Europa in de wereld

Wil de Europese Unie nog een greintje geloofwaardigheid behouden, moet zij dringend in actie schieten met humanitaire hulp voor vluchtelingen uit Libië en andere Arabische landen waar burgers letterlijk vechten voor hun vrijheid. Dat stelt Europees parlementslid Bart Staes (Groen!) samen met de Europese groene fractie.

Staes: "De Hoge vertegenwoordiger van de EU, Catherine Ashton, heeft aangekondigd dat de onderhandelingen over een handelsovereenkomst tussen de EU en Libië worden bevroren. Voorts roept ze de EU ambassadeurs in spoedvergadering bijeen om te bespreken wat de volgende stappen moeten zijn. Het is een magere, maar welkome eerste reactie."

Staes: "Ashton zou uit naam van alle lidstaten moeten bepleiten dat de VN Veiligheidsraad een onmiddellijke humanitaire hulpactie opstart. Gezien het feit dat het om de achtertuin van de EU gaat, is het logisch en wenselijk dat Europeanen daar een leidende rol in spelen. Er is grote behoefte aan medische en andere assistentie voor slachtoffers van bruut geweld, alsook voor vluchtelingen uit verschillende Arabische landen die veilige Europese grond proberen te bereiken."

Daarom moet EU-commissaris Cecilia Malmström, net als in Bosnië destijds, de hulpactie coördineren en de toestroom van vluchtelingen in gevaar in goede banen leiden, alsook de tijdelijke beschermingsclausule van kracht laten worden. Staes: "De zuidelijke EU-lidstaten zoals Italië, Malta en Griekenland moeten onmiddellijk een beroep doen op het Gemeenschappelijk Civiel Beschermingsmechanisme van de EU, zodat die landen EU-gecoördineerde hulp kunnen ontvangen. Dit kan helpen om op een menswaardige manier om te gaan met een grote toestroom vluchtelingen uit de Maghreb-landen."

Normaal gesproken kunnen lidstaten dit ‘mechanisme’ inschakelen voor bijvoorbeeld grootschalige bosbranden en aardbevingen om zo door de EU-gecoördineerde hulp en assistentie te ontvangen.

Staes: “Maar het is niet alleen voor zulke gevallen, want juist in een situatie waarbij opeens zeer veel mensen betrokken zijn, kan ook om dit soort hulp en assistentie worden gevraagd. In deze situaties is het erg belangrijk dat de Europese Unie gemeenschappelijk optreedt en dat er gecoördineerde hulp en assistentie is. Het is cruciaal dat de EU nu haar verantwoordelijkheid neemt en er lidstaten zoals Italië helpt dit mechanisme snel in te schakelen."

Staes: "De double-speak van Europese leiders komt nu pijnlijk naar boven. De EU had totaal geen moeite om zaken te doen met een uiterst wrede dictator als Kaddafi. Hij was een graag geziene gast van Berlusconi. Ook andere lidstaten namen toen niet hun verantwoordelijkheid, maar zijn nu allemaal wel heel verontwaardigd. Zie bijvoorbeeld de vrolijke foto's van het staatsbezoek van Kaddafi aan Sarkozy in 2007. Dit terwijl Sarkozy in zijn overwinningstoespraak in 2007 nog beloofde dat zijn land "altijd en overal aan de kant van de onderdrukten" zou staan. Met dit soort leiders en Europese politiek komt de waarachtigheid van de Europese kernwaarden, zoals mensenrechten en democratie, zelf zwaar onder druk te staan."

De EU moet nu haar verantwoordelijkheid nemen, door niet alleen het geweld af te keuren en onmiddellijk vergaande sancties op te leggen, maar ook door humanitaire hulp te verlenen aan alle vluchtelingen uit Libië en Tunesië en ervoor te zorgen dat hun rechten niet worden geschonden.

(1) Aanstaande vrijdag 25/02 is er een demonstratie voor solidariteit met de opstand van burgers uit de Maghreb, tussen 16.30 en 18.00 aan de Beurs in Brussel