Europees Parlement veroordeelt ontspoorde inlichtingendiensten

• 2014-02-12
• Democratie & mensenrechten

De justitiecommissie van het Europees Parlement heeft vandaag een rapport aangenomen dat de massasurveillance aan de kaak stelt. Het rapport bevat de bevindingen van het onderzoek dat het Parlement deed naar de onthullingen van NSA-klokkenluider Edward Snowden over massasurveillance. De massale verzameling van gegevens van onverdachte personen wordt in sterke bewoordingen bekritiseerd en het rapport waarschuwt voor de grote gevaren ervan voor de privacy, de vrijheid van meningsuiting, de persvrijheid en de rechtstaat. Groen-Europarlementslid Bart Staes: "Het Europees parlement veroordeelt terecht de ontsporing van inlichtingendiensten, de Amerikaanse NSA en de Britse GCHQ voorop."

Staes stelt dat het rapport duidelijk maakt dat regeringen en parlementen snel moeten ingrijpen. “In veel landen faalt het toezicht op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Daardoor hebben ze een grote minachting ontwikkeld voor de beperkingen die wetten en mensenrechten stellen aan hun activiteiten. Dat moet snel veranderen. Anders worden de veiligheid en vrijheid van de Europese burgers, die door de diensten beschermd behoren te worden, volkomen uitgehold."

Het rapport roept zes EU-landen met name op om het toezicht aan te scherpen, te verzekeren dat hun wetgeving nu en in de toekomst de mensenrechten respecteert en opheldering verschaffen over hun massasurveillance-activiteiten. Staes: "Er moet dus meer openheid komen over het bijeen graaien van data door Amerikaanse maar ook Europese inlichtingendiensten. Waar blijft het recht op vertrouwelijke communicatie van burgers?"

Het rapport verwijst ook naar het inbreken in de systemen van Belgacom door de Britse geheime dienst GCHQ, en dat Belgacom kon bevestigen noch ontkennen dat ook EU instellingen het doelwit waren. Voorts stelt het rapport dat de programma's die werden gebruikt voor deze spionage dermate complex en veel financiële en logistieke capaciteit vergt, dat dit niet het werk kon zijn van private bedrijven en hackers.

Het rapport zal nu worden voorgelegd aan de plenaire vergadering van het Europees Parlement. Staes heeft goede hoop dat voor die tijd nog een extra getuige kan worden gehoord: Edward Snowden zelf. “Snowden heeft zich immers bereid verklaard de vragen van het Europees parlement te beantwoorden. Dat zou een duidelijk signaal zijn. Waar Europese ministers menen dat Snowden 'het belang van de staat' ernstig heeft geschaad, vindt het Europees Parlement dat hij de burgers juist een dienst heeft bewezen. Reden waarom de Europese groenen hem voor hebben gedragen voor de Nobelprijs.”

Staes noemt het een regelrechte schande dat de parlementsleden van de grote politieke fracties van christendemocraten en socialisten weigerden om een amendement goed te keuren dat de EU oproept om klokkenluider Snowden bescherming te bieden: "Het is puur en alleen aan zijn moedige stap te danken dat het Europees parlement dit werk heeft kunnen doen en dat we veranderingen kunnen voorstellen. Om hem dan geen bescherming te willen bieden pure lafheid, alleen maar om bondgenoot de VS niet te misnoegen. We gaan dit amendement bij de plenaire stemming opnieuw indien (1)."

(1) Het amendement (nummer 182) vindt u hier: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-%2f%2fEP%2f%2fNONSGML%2bCOMPARL%2bPE-527.988%2b01%2bDOC%2bPDF%2bV0%2f%2fEN