Europees parlement eert Russische activisten voor mensenrechten

• 2009-10-22
• Democratie & mensenrechten Europa in de wereld

Het Europees Parlement heeft vandaag de Russische mensenrechtenactivisten Oleg Orlov, Sergeï Kovalev en Lyudmila Alexeyeva gekozen als winnaars van de jaarlijkse Sakharov prijs voor vrijheid van meningsuiting. Het EP volgt daarmee de voordracht door de groene fractie, die de drie in naam van de organisatie 'Memorial' en alle reeds gesneuvelde activisten wilde eren.

Europees parlementslid Bart Staes (Groen!) is verheugd en bedroefd tegelijkertijd: “Ik ben verheugd omdat de Sakharov prijs net als vorig jaar wordt toegekend aan de kandidaat die door de groene actie was genomineerd. Dit als eerbetoon aan moedige activisten die hun leven letterlijk op het spel zetten voor het bepleiten en verdedigen van rechten en waarden die wij heel normaal vinden, maar die in het steeds meer autoritaire Rusland zwaar onder druk staan.”

“En ik ben tegelijk bedroefd omdat de prijs ook is bestemd voor de vermoorde voorvechters van mensenrechten als Anna Politkovskaya en Natalya Estemirova. Op een dag als vandaag denk ik met weemoed terug aan mijn vele ontmoetingen met hen, zowel in Brussel, Straatsburg als in Rusland. Beiden maakten diepe indruk op mij en waren één van mijn meest directe bronnen over de dagdagelijkse toestand in Tjetsjenië en Rusland.”

Twintig jaar na het vernoemen van deze prijs naar de Russische dissident Sakharov, was het hoogtijd dat de prijs weer eens aan Russische geestesverwanten werd toegekend. De timing is ook symbolisch. Twintig jaar na het neerlaten van het IJzeren Gordijn, stuurt het toekennen door het voltallige EP van de Sakharov prijs aan de Russische activisten, een krachtig signaal naar Europese leiders die volgende week in Brussel samenkomen. Staes: “Ook zij moeten met één stem spreken als het gaat over mensenrechten in Rusland. Ik hoop dat deze prijs de Europese intentie om de kwestie mensenrechten fors op de agenda te zetten op de volgende EU-Rusland top in november.”

De activisten in Rusland werken voortdurend in ontoelaatbaar moeilijke en gevaarlijke omstandigheden. Ik wil dan ook een persoonlijk eresaluut uitspreken voor Anna Politkovskaya en Natalia Estemirova, die zich zonder enige zelfzucht inzetten voor het verdedigen van mensenrechten en de vrijheid van meningsuiting. Hun dood — Estemirova werd op 15 juli vermoord — was een herinnering aan de internationale gemeenschap aan de belabberde toestand in Rusland op dit vlak en mag niet vergeten worden.”