Volgens nieuwe enquête hebben meer mensen moeite rond te komen

• 2010-06-22
• Sociaal beleid Democratie & mensenrechten

Eén op de zes Europeanen heeft voortdurend moeite de gewone huishoudelijke rekeningen te betalen en drie kwart is van mening dat de armoede in hun land is toegenomen in het afgelopen jaar. Dat zijn de voornaamste resultaten van een nieuwe Eurobarometer-enquête over de sociale effecten van de crisis die de Europese Commissie vandaag gepresenteerd heeft. De publicatie van deze enquête, die in mei 2010 is verricht, markeert het midden van het Europees Jaar van de bestrijding van armoede en komt nadat de leiders van de EU op 17 juni besloten hebben om in het komende decennium 20 miljoen Europeanen uit armoede en sociale uitsluiting te verlossen.

László Andor, de EU-commissaris voor Werkgelegenheid, sociale zaken en integratie, verklaarde op een persconferentie te Brussel: "De resultaten van de enquête bevestigen dat armoede een belangrijk probleem vormt in de EU en dat de huidige economische en financiële situatie de toestand nog verergert. De crisis eist zijn tol en een aanzienlijk percentage Europeanen heeft moeite de eindjes aan elkaar te knopen". Hij verklaarde verder: "De nieuwe "Europa 2020"-strategie van de EU voor het komende decennium, die tot doel heeft om tegen 2020 ten minste 20 miljoen Europeanen uit armoede te bevrijden, is een krachtig signaal van de serieuze politiek wil van alle lidstaten om te streven naar zichtbare resultaten, in termen van een rechtvaardiger en inclusiever Europa."

Over het algemeen menen de burgers van de EU dat de armoede op alle niveaus is toegenomen in het jaar voorafgaand aan de enquête: zes van de tien burgers menen dat de armoede in hun eigen streek is toegenomen, drie kwart meent dat de armoede in hun land is toegenomen, en 60% meent dat de armoede in de EU als geheel is toegenomen.

De crisis en de roep om bezuinigingsmaatregelen klinken door in de perceptie van de respondenten. In Griekenland meent niet minder dan 85% dat de armoede in hun land is toegenomen. 83% van de Fransen, 82% van de Bulgaren, 77% van de Roemenen en 75% van de Italianen meent dat dat ook in hun land het geval is. In sommige landen meent een meerderheid dat de problemen nog zullen toenemen – zo verwachten zeven van de tien Roemenen en Grieken dat hun persoonlijke financiële situatie verder achteruit zal gaan – maar in andere landen ziet men de toekomst al weer positiever. In Letland bijvoorbeeld verwacht nog maar 23% dat de financiële situatie van hun huishouden verder achteruit zal gaan (in juli 2009 was dat 65%), in Litouwen is dat 32% (58% in juli 2009), en in Hongarije 20% (48% in juli 2009). In Letland, Polen, het Verenigd Koninkrijk, België en Finland verwachten intussen minder respondenten werkloos te blijven als zij hun baan mochten verliezen.

Een aanzienlijk percentage Europese burgers geeft aan financiële problemen te hebben

Een op de zes Europeanen gaf aan dat er in hun huishouden op een of meer momenten in het voorafgaande jaar onvoldoende geld beschikbaar geweest was om de gewone huishoudelijke rekeningen te betalen of levensmiddelen of andere dagelijkse levensbehoeften te kopen, en in de periode dat de enquête werd afgenomen (mei 2010) had 20% problemen met het betalen van rekeningen en het afbetalen van kredieten.

Voor 15% was dit een aanhoudende worsteling, 3% had een aantal rekeningen en aflossingen niet op tijd kunnen betalen, en 2% had ernstige financiële problemen en had al een groot aantal van dergelijke betalingen gemist.

Voor ongeveer 30% van de burgers vormen de kosten van gezondheidszorg een probleem

Ongeveer drie van de tien Europeanen gaven aan dat het in de afgelopen zes maanden moeilijker geworden was de kosten van gezondheidszorg, kinderopvang of langdurige zorg voor henzelf of verwanten te dragen: 11% meende dat dit "veel moeilijker" geworden was en 18% vond het "iets moeilijker".

Eén op de zes Europeanen heeft er weinig of geen vertrouwen in dat hij/zij zijn of haar baan zal kunnen houden

In maart 2010 had 18% van de respondenten die werk hadden er weinig tot geen vertrouwen in dat zij hun baan zouden kunnen behouden in de komende 12 maanden, en 49% was van mening dat het weinig waarschijnlijk tot zeer onwaarschijnlijk was dat zij binnen zes maanden een nieuwe baan zouden kunnen vinden in geval van ontslag.

Het verwachte effect van de crisis op pensioenrechten in de toekomst

Wat tenslotte hun toekomstige inkomen betreft, verwacht 73% van de burgers van de EU dat zij minder pensioen zullen ontvangen, of hun pensionering zullen moeten uitstellen, of meer zullen moeten sparen voor hun oude dag. 20% maakt zich ernstige zorgen dat hun inkomen op hun oude dag ontoereikend zal zijn om fatsoenlijk rond te komen, en 34% maakt zich nogal zorgen daarover. In 17 lidstaten is een meerderheid van de respondenten in meerdere of mindere mate bezorgd dat hun inkomen op hun oude dag ontoereikend zal zijn voor een leven in waardigheid.

Achtergrond

De publieke opinie betreffende de sociale gevolgen van de in het najaar van 2008 uitgebroken crisis is sinds juni 2009 regelmatig gepeild door middel van speciaal voor dat doel ontwikkelde Eurobarometer-enquêtes. Het doel van deze enquêtes is na te gaan hoe mensen de ontwikkeling van het verschijnsel armoede, de financiële problemen van huishoudens, en de betaalbaarheid van gezondheids- en sociale zorg zien, en wat zij denken over hun financiële situatie op hun oude dag.

Voor deze laatste enquête zijn 25 600 burgers in alle EU-lidstaten ondervraagd, hoofdzakelijk per telefoon, in de periode van 18-22 mei 2010. De respondenten vormden een aselecte steekproef, waarop wel een weging werd toegepast om geconstateerde demografische discrepanties te corrigeren.

De gegevens (EU-SILC: Income, Social Inclusion and Living Conditions) waarop de EU-doelstelling inzake het terugdringen van armoede gebaseerd is, zijn met een vertraging van ongeveer twee jaar beschikbaar, terwijl enquêtes betreffende de perceptie van het publiek van armoede met slechts één maand vertraging een snelle indicatie geven van hoe armoede en uitsluiting zich waarschijnlijk zullen ontwikkelen.

Verdere informatie
Memo/10/268

Eurobarometer survey report :http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_289_en.pdf

European Year Against Poverty : www.2010againstpoverty.eu