AA
Europese Commissie klaar om met VS te onderhandelen over overeenkomst inzake persoonsgegevens bij terrorisme- en misdaadbestrijding

De EU-ministers van Justitie hebben vandaag het licht op groen gezet voor gesprekken tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten over een overeenkomst inzake de bescherming van persoonsgegevens in het kader van de samenwerking bij de bestrijding van terrorisme en criminaliteit. De Europese Commissie heeft op 26 mei 2010 een ontwerp-mandaat goedgekeurd om te onderhandelen over een dergelijke overeenkomst (zie IP/10/609). Het doel is een hoog niveau van bescherming van persoonsgegevens te garanderen, bijvoorbeeld voor passagiersgegevens of financiële informatie die wordt doorgegeven in het kader van de trans-Atlantische samenwerking in strafzaken. De overeenkomst zal het recht van de burgers op inzage, correctie of wissing van gegevens uitbreiden, wanneer die worden verwerkt met het oog op het voorkomen, opsporen, onderzoeken en vervolgen van strafbare feiten, waaronder daden van terrorisme.

" Bescherming van persoonsgegevens is voor EU-burgers een grondrecht. Om dit recht te waarborgen moeten we kiezen voor een ambitieuze aanpak van de bescherming van persoonsgegevens – zowel in binnen- als in buitenland", verklaarde vicevoorzitter Viviane Reding , EU-commissaris voor Justitie. "De beslissing van vandaag zet het licht op groen om te beginnen onderhandelen over een degelijke en coherente overeenkomst met de Verenigde Staten, waarbij afdwingbare rechten voor het individu worden verzoend met de hechte samenwerking die noodzakelijk is om terrorisme en georganiseerde criminaliteit te voorkomen. Ik kijk ernaar uit volgende week in Washington mijn Amerikaanse collega's te ontmoeten om meteen met deze belangrijke onderhandelingen te beginnen."

Sinds 11 september 2001 en de latere aanslagen in Europa hebben de EU en de VS hun politiële en justitiële samenwerking in strafzaken opgevoerd. Het uitwisselen van relevante informatie is een wezenlijk aspect van elke doeltreffende samenwerking in de strijd tegen de misdaad – zowel binnen de EU als met de VS. Eén belangrijke factor is de doorgifte en verwerking van persoonsgegevens voor de voorkoming, het onderzoek, de opsporing of de vervolging van strafbare feiten, en onder meer terrorisme.

De EU en de VS hebben zich beide verbonden tot de bescherming van persoonsgegevens en privacy. Toch verschilt hun benadering inzake bescherming van persoonsgegevens, hetgeen in het verleden tot enige wrijving heeft geleid bij onderhandelingen over overeenkomsten betreffende de uitwisseling van gegevens (zoals het Terrorist Finance Tracking Programme (TFTP-programma voor het opsporen van de financiering van terroristische activiteiten) of de PNR-overeenkomst ( Passenger Name Records – persoonsgegevens van passagiers)). Het doel van de onderhandelingen waarvoor vandaag groen licht is gegeven, bestaat er onder meer in die verschillen aan te pakken en te overwinnen.

Dankzij dit besluit van de ministers van Justitie heeft de Commissie thans een mandaat om te onderhandelen over een overkoepelende overeenkomst inzake de doorgifte en verwerking van persoonsgegevens door de bevoegde autoriteiten in de EU en de VS. Dit mandaat beoogt de totstandbrenging van een overeenkomst die: voorziet in een coherent en geharmoniseerd stel normen inzake gegevensbescherming, uitgaande van wezenlijke beginselen zoals evenredigheid, beperking van de verzamelde gegevens en van de bewaringstermijnen tot een minimum, en beperking van de gebruiksdoeleinden; alle noodzakelijke normen inzake gegevensbescherming bevat conform de bestaande EU-regels op het gebied van gegevensbescherming, zoals afdwingbare rechten van individuen, het recht op administratief en gerechtelijk beroep en een non-discriminatieclausule; de daadwerkelijke toepassing van de normen inzake gegevensbescherming en toezicht daarop door onafhankelijke overheidsinstanties garandeert.

De overeenkomst zou geen rechtsgrondslag vormen voor concrete doorgiften van persoonsgegevens tussen de EU en de VS. Voor dergelijke doorgiften van gegevens zou telkens nog een specifieke rechtsgrondslag nodig zijn. De nieuwe EU-VS-gegevensbeschermingsovereenkomst zou dan van toepassing zijn op die doorgiften.

De Commissie zal het Europees Parlement volledig op de hoogte houden in alle stadia van de onderhandelingen.

Achtergrond

De bescherming van persoonsgegevens wordt geregeld in artikel 8 van het Handvest van de grondrechten van de EU. Het handvest maakt deel uit van het Verdrag van Lissabon en is in rechte bindend voor de Europese Unie en de EU-lidstaten bij de toepassing van het EU-recht. Het Verdrag van Lissabon (Verdrag betreffende de werking van de EU, artikel 16) bepaalt dat de EU regels kan vaststellen betreffende de bescherming van persoonsgegevens die worden verwerkt door de instellingen, organen en instanties van de EU, alsook door de lidstaten, bij de uitoefening van activiteiten die binnen het toepassingsgebied van het EU-recht vallen.

Het Europees Parlement pleitte, in een resolutie van 26 maart 2009, voor een EU-VS-overeenkomst inzake passende bescherming van burgerlijke vrijheden en persoonsgegevens. In december 2009 heeft de Europese Raad de Commissie verzocht een aanbeveling in te dienen "voor onderhandelingen over overeenkomsten inzake bescherming en - indien nodig - uitwisseling van gegevens voor rechtshandhavingsdoeleinden met de VS".

Op 26 mei 2010 heeft de Commissie een ontwerp-mandaat voorgesteld met het oog op onderhandelingen over een overeenkomst inzake de bescherming van persoonsgegevens tussen de EU en de VS (IP/10/609 en MEMO/10/216).

Op 4 november 2010 heeft de Commissie haar strategie gepresenteerd voor de modernisering van de EU-regels voor de bescherming van persoonsgegevens (zie IP/10/1462).

In een resolutie van 11 november 2010 heeft het Europees Parlement het voorstel van de Commissie volmondig onderschreven.

Meer informatie :

Newsroom DG Justitie

Homepage van Viviane Reding, vicevoorzitter en Commissaris voor justitie, grondrechten en burgerschap

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?