EU start een openbaar debat over de toekomst van de pensioenen

• 2010-07-07
• Sociaal beleid

De Europese Commissie heeft vandaag het startsein gegeven voor een openbaar debat in heel Europa over de wijze waarop adequate, houdbare en zekere pensioenen kunnen worden gegarandeerd en hoe de EU de lidstaten daarbij kan helpen. In alle lidstaten zet de vergrijzing de bestaande pensioensystemen zwaar onder druk, en de financiële en economische crisis heeft deze druk nog vergroot. In het discussiedocument, een groenboek, wordt een reeks vragen gesteld, en alle betrokken partijen worden uitgenodigd om oplossingen aan te dragen voor het vraagstuk van de pensioenen – één van de grootste uitdagingen waarmee Europa en de meeste delen van de wereld nu worden geconfronteerd – en over de wijze waarop de EU aan deze oplossingen kan bijdragen.

Bij de presentatie van het discussiedocument, met de volledige steun van de Commissarissen Olli Rehn (Economische en monetaire zaken) en Michel Barnier (Interne markt en diensten), zei László Andor , de EU-commissaris van Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie, het volgende:

" Volgens de verwachtingen zal het aantal gepensioneerden in Europa, in verhouding tot degenen die hun pensioenen financieren, in 2060 zijn verdubbeld. De huidige situatie is gewoonweg niet houdbaar. Om deze uitdaging het hoofd te bieden moet het evenwicht tussen de arbeidsperiode en pensioenperiode zorgvuldig worden bekeken."

Commissaris Andor voegde hieraan toe: " We moeten kiezen tussen armere gepensioneerden, hogere pensioenbijdragen of meer mensen die meer en langer werken. Een van de grootste successen van het Europese sociale model is dat ouderdom niet synoniem is met armoede. Dit is een belofte waaraan wij ons moeten blijven houden en de dialoog die wij vandaag starten moet de lidstaten helpen de juiste keuzes te maken om te zorgen dat de pensioensystemen aan hun doel beantwoorden".

In het groenboek wordt het Europese pensioenstelsel op een allesomvattende wijze bekeken, waarbij gebruik wordt gemaakt van synergieën tussen het economisch en sociaal beleid en de regulering van de financiële markten. Daarom komen zo veel verschillende onderwerpen aan de orde, zoals een langer werkzaam leven, de interne markt voor pensioenen, mobiliteit van pensioenen in de hele EU, leemten in de EU-regelgeving, de toekomstige solvabiliteitsvoorschriften voor pensioenfondsen, het risico van insolventie van werkgevers, het maken van gefundeerde keuzes en bestuur op EU-niveau.

Met name komen de volgende kwesties aan de orde: Zorgen voor adequate pensioeninkomsten en langdurig houdbare pensioenstelsels; Streven naar de juiste balans tussen werk en pensioen en een langer arbeidsleven; Wegnemen van belemmeringen voor degenen die in verschillende EU-landen werken en voor de interne markt voor pensioenproducten; Pensioenen zekerder maken tegen de achtergrond van de recente economische crisis, zowel nu als op langere termijn; Pensioenen transparanter maken, zodat de betrokkenen geïnformeerde keuzes kunnen maken over hun eigen pensioeninkomen.

De raadpleging is een gemeenschappelijk initiatief van de commissarissen Andor, Barnier (Interne markt en diensten) en Rehn (Economische en monetaire zaken) en betreft zowel kwesties van economisch en sociaal beleid als de regulering van de financiële markten. Het groenboek bevat geen concrete beleidsvoorstellen, maar dient als basis voor een discussie over mogelijke toekomstige maatregelen op EU-niveau.

De raadpleging zal vier maanden duren (tot en met 15 november 2010). In deze periode kunnen alle geïnteresseerden hun standpunt te kennen geven via een daarvoor bestemde website. Vervolgens zal de Europese Commissie alle antwoorden analyseren om uit te maken welke toekomstige maatregelen op EU-niveau het beste antwoord op deze kwesties zijn.

Achtergrond

Een adequaat en houdbaar pensioeninkomen voor de EU-burgers nu en in de toekomst is een prioriteit voor de Europese Unie. Het bereiken van dit doel in een vergrijzend Europa is een grote uitdaging, en de meeste EU-landen hebben zich hierop voorbereid door hun pensioenstelsels te hervormen.

In 2008 waren er vier personen in de werkzame leeftijd (15-64 jaar) tegenover elke EU-burger van 65 jaar of meer. Eind 2060 zal die verhouding zijn gedaald tot 2:1. De recente financiële en economische crisis heeft de gevolgen van de vergrijzing van de bevolking nog verder versterkt. Door de achteruitgang in de economische groei, de overheidsbegrotingen, de financiële stabiliteit en de werkgelegenheid is het nu nog harder nodig om de pensioenpraktijken en de wijze waarop mensen hun pensioenrechten opbouwen, aan te passen. De crisis heeft laten zien dat er meer moet gebeuren om de efficiëntie en de zekerheid van pensioenregelingen te verbeteren.

Uit een recente Eurobarometer-enquête is gebleken dat 73% van de inwoners van de EU rekent op een lager pensioeninkomen, ofwel verwacht later met pensioen te zullen gaan of meer te moeten sparen voor de oude dag (zie IP/10/773). Ook vreest 54% van hen (waaronder een meerderheid in 17 van de 27 EU-lidstaten) dat het inkomen na de pensionering onvoldoende is om behoorlijk van rond te komen.

Nadere informatie

MEMO/10/302

Groenboek en werkdocument van de diensten van de Commissie + online raadpleging : http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=89&newsId=839&furtherNews=yes

De EU en pensioenen : http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=752&langId=en