AA
Auteursrecht hervorming: hoe de link taks het vrij internet ten gronde kan richten



De Europese instellingen zijn volop bezig met een hervorming van auteursrechten in de digitale markt (lees: het internet). Er waait terecht veel stof op over twee artikelen die deel uitmaken van het voorstel, namelijk Artikel 11, de zogeheten link taks, en Artikel 13, de censuurmachines.

Beide maatregelen zetten de waarden die de basis vormen voor het internet - waaronder het ‘fair use’ principe - op de helling. Ze bedreigen de facto het internet zoals we het vandaag kennen.

Momenteel heeft de Raad van Ministers hun onderhandelingspositie inzake de hervorming van de Copyright Directive vastgelegd. Nu is het Parlement aan zet en bepalen wij onze positie. Die wordt in eerste instantie bepaald door de Commissie Juridische Zaken en wordt dan wel of niet goedgekeurd en aangenomen in de plenaire zitting van het Parlement in juli.

Heel belangrijk ook is de kwestie van een iets eerlijkere verloning voor auteurs, kunstenaars en mensen die actief zijn in de creatieve industrie. Op dit moment genieten zij te weinig bescherming of garanties op het vlak van een faire vergoeding voor hun creatieve werk. In feite zijn zij overgeleverd aan de jungle-wetten van een extreem vrije markt waar geen regels gelden.  Wij stelden daarom een "niet-afneembaar verloningsrecht" voor, dat de garantie geeft dat wanneer hun materiaal online – met of zonder toestemming - gestreamed of gedownload wordt, dat zij een correcte verloning krijgen voor hun werk.

Nu is dat er nog niet en helaas wordt dit ook niet voorzien in de huidige hervorming . Sterker nog, het wordt niet eens vermeld in de tekst die de onderhandelingspositie van het Europees parlement vastlegt! Enkel in Artikel 14a wordt een klein stukje gewijd aan de verloning, maar dat slaat enkel op de uitgevers. Bovendien is het erg vaag en geeft dit geen enkele garantie.

Het is duidelijk dat er nood is aan een hervorming van de wetgeving inzake de digitale markt omdat de huidige regels ontoereikend zijn voor de markt van vandaag en de markt van morgen. Maar we mogen zeker niet toelaten dat er lacunes worden ingebouwd die niemand ten goede komen. Dan is het beter om terug aan tafel te zitten en de voorstellen te herbekijken.

Waarom deze voorstellen?

De voorstellen die vandaag op tafel liggen komen niet zomaar uit de lucht gevallen en zijn in het leven geroepen om een hedendaags probleem aan te pakken, namelijk hoe kunnen we het auteursrecht beter beschermen op het internet?

Vandaag zijn er nu eenmaal nog veel problemen om auteursrecht op het internet af te dwingen. Een klassiek voorbeeld hiervan is YouTube. Wie is verantwoordelijk voor de content die op YouTube gezet wordt? Is het Google of is het de persoon die content uploadt die verantwoordelijk is? Kunnen we van Google überhaupt verwachten dat ze alle content die geüpload wordt op YouTube controleren op auteursrechtelijk beschermd materiaal? Als je weet dat er op YouTube ongeveer 400 uur beeldmateriaal per minuut geüpload wordt, dan weet je dat dit onmogelijk is tenzij men gebruik maakt van algoritmes of Artificiële Intelligentie (AI).

Sinds 2007 gebruiken ze op YouTube het 'Content ID-systeem', dat is een algoritme dat auteursrechtelijk beschermd materiaal automatisch detecteert en markeert voor de eigenaars van het auteursrecht. Zij kunnen dan kiezen wat ermee gedaan wordt. Ze kunnen de video blokkeren, het geld dat met reclame gegenereerd wordt opeisen of louter de statistieken van de video opvolgen.

Uiteraard brengt dit de nodige problemen met zich mee. YouTubers kunnen maximaal 3 ‘copyright strikes’ krijgen op hun kanaal. Een copyright strike krijg je wanneer een eigenaar van beschermd materiaal aangeeft dat hun materiaal onrechtmatig is gebruikt. Wanneer je als YouTuber 3 strikes krijgt dan wordt je kanaal verwijderd met alle gevolgen van dien. Of je nu 10 volgers hebt of 1 miljoen volgers, dat maakt niet uit. Tegenwoordig verdienen veel mensen de kost met online content, dit kan mensen dus hun inkomen kosten. Dit overkwam bijvoorbeeld de populaire vlogger Jimmy Broadbent die plots uit de ether werd gehaald.

We weten dus dat er enorm veel content geüpload wordt op internetfora als YouTube. Het controleren van de content die op internet wordt gezet in zijn geheel is dus een enorme uitdaging. Daar moeten we oplossingen voor zoeken, maar zowel de nu voorgestelde link taks als de copyright machines zijn dat allerminst en hebben extreem verstrekkende gevolgen! We moeten werk maken aan een betere bescherming voor auteurs, maar dat mag niet ten koste gaan van de fundamentele vrijheden die we online hebben.

Link taks

De link taks, vervat in Artikel 11, is één van de maatregelen die voorgesteld worden. In essentie komt het erop neer dat wanneer er gelinkt wordt naar auteursrechtelijk materiaal, dan dient er een belasting betaald te worden op het gebruik van die link. Het is met andere woorden een extra laag auteursbescherming die erbij komt, maar de gevolgen voor iedere internetgebruiker zijn enorm.

Stel, u wil een mooi artikel uit de krant delen op uw Facebook pagina, dan moet je over een licentie beschikken en zou daar een link taks op betaald moeten worden. Of u wil op uw persoonlijke blog een link plaatsen naar een video die u heeft geïnspireerd, dan moet je ook over een licentie beschikken. Zelfs als wij een artikel willen publiceren en daarvoor onze bronnen willen aangeven in het artikel, zou daar ook een licentie voor nodig zijn. Het gaat hier bovendien ook over het delen van code en dat vormt dan weer een bedreiging voor Open Source software.

Deze aanpak gaat gewoon véél te ver en dat zou niet de bedoeling mogen zijn. Met een dergelijke maatregel ondermijnt men innovatie, het vrij kunnen uitwisselen van informatie en de fundamentele vrijheden op het internet en dat is onacceptabel.

Copyright machines

Artikel 13 van de hervorming behandelt de zogenaamde copyright machines. De kerngedachte hier is dat platformen die “grote hoeveelheden” door gebruikers geüploade content bevatten het gedrag van hun gebruikers moeten volgen en hun bijdragen moeten filteren om een schending van het auteursrecht te identificeren en te voorkomen.

Dit zou moeten gebeuren aan de hand van filters, geautomatiseerde systemen die content scannen nog voor het geüpload wordt om eventuele inbreuken tegen te gaan. Een voorbeeld hiervan is het eerder vernoemde Content ID-systeem dat YouTube gebruikt om hun platform te beveiligen.

Het gebruik van filters brengt veel problemen met zich mee. Zo zal de vrijheid van meningsuiting beperkt worden. We weten dat er op technisch vlak nog veel schort aan die geautomatiseerde filters. Zo wordt content vaak onterecht 'gevlagd' als beschermd materiaal door technische gebreken. Een dergelijk systeem maakt niet het onderscheid tussen wat onder fair use valt en wat niet.

Bovendien vergt dit voorstel de oprichting van een bewakingssysteem dat alles op voorhand moet bekijken alvorens het online komt. Zo komt de censuurstaat uit Orwells dystopische roman “1984” wel heel dichtbij. Aangezien die technologieën heel duur zijn, is de kans ook reëel dat deze diensten geoutsourcet worden naar de VS of elders, wat op zijn beurt de marktpositie van die bedrijven ten koste van Europese bedrijven zal versterken.

Aangezien de systemen zo duur zijn, is dit ook effectief een strop voor kleine start-ups. De kosten om zo’n systeem op te zetten is een drempel die de opstart van nieuwe internetbedrijven nagenoeg onmogelijk zal maken. Het zal de marktdominantie van de internetgiganten zoals Google alleen maar verder verstevigen.

Een kanon afvuren op een mug

Beide voorstellen vormen samen een enorme bedreiging voor het internet zoals we het kennen. In zijn geheel gaat het hier om een voorstel waar men met een kanon op een mug probeert te schieten om toch maar alle fronten te dekken. De rechtse fracties in het Europees Parlement (EPP (CD&V), ALDE (Open VLD), ECR  (N-VA) en ENF (VB)) zijn alvast voorstander van de maatregelen, maar ze staan te weinig stil bij de gevolgen.

Alle gebruikers van het internet zullen vroeg of laat onvermijdelijk slachtoffer worden van de huidige voorstellen.

Hoe gaan we verder?

Op woensdag 20 juni  stemmen de leden van de parlementaire commissie juridische zaken over de voorstellen. De voorstellen zullen vallen of staan met een klein aantal parlementsleden die het verschil kunnen maken. Onze fractie stemt alvast tegen de voorstellen.

Indien het voorstel door de commissie raakt dan wordt het voorstel voorgelegd aan het Europees Parlement in de plenaire vergadering en hebben we alsnog de kans om de koers te wijzigen. Dan wordt er opnieuw gestemd en zal de onderhandelingspositie van het Parlement wel of niet aangenomen worden.

Wat kan u doen?

Ook u heeft een stem! Wil u net als ons deze maatregelen tegenhouden, tweet, mail of bel dan naar de parlementsleden in de Commissie Juridische Zaken die het verschil kunnen maken. Surf naar saveyourinternet.eu, changecopyright.org of act.openmedia.org/savethelink-call om te weten wie je moet contacteren en hoe u kan helpen.

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?