De Europese Commissie wil meer zeggenschap over het financieel en economisch beleid van de eurolanden. Terecht, vindt Europees parlementslid Bart Staes (Groen!). De huidige afspraken volstaan niet om de toekomst van de euro te verzekeren, zo bewijzen de begrotingscrises in Griekenland en andere eurolanden. "Tegelijk moet er nog een stevige sociale en groene paragraaf aan deze voorstellen worden toegevoegd."
“In de muntunie zit een weeffout”, stelt Staes. “De coördinatie van de financiële en economische politiek van de eurolanden is te vrijblijvend en te eenzijdig gericht op begrotingstekorten. De voorstellen die de Commissie vandaag heeft gepresenteerd benutten de ruimte binnen het huidige EU-verdrag om iets te doen aan het herstellen van die weeffout. Daarmee neemt de Commissie het Europese stokje over van de taskforce van de voorzitter van de Europese Raad, Van Rompuy, die eind oktober met voorstellen komt, maar tot nog toe weinig besluitvaardig is gebleken.”
De Commissie wil niet alleen toezien op de begrotingstekorten van de EU-landen, maar ook op hun staatsschuld en concurrentievermogen. Aan eurolanden die te weinig doen om hun tekort te beheersen, hun schuld te verminderen en hun arbeidsproductiviteit te verbeteren, kunnen financiële sancties worden opgelegd.
Die boetes komen eerder en kunnen minder makkelijk worden geblokkeerd door de Ecofinraad van ministers van Financiën, dan nu het geval is. Daarvoor is voortaan een gekwalificeerde meerderheid van de stemmen nodig, zo stelt de Commissie voor.
Staes juicht dat toe: “De ministers van Financiën zijn als beenhouwers die elkaars vlees keuren. Ze hebben in het verleden een oogje toegeknepen, uit vrees om zelf de volgende te worden wiens product wordt afgekeurd. Met de nieuwe besluitvormingsregel wordt dat een stuk moeilijker. Daar wordt de euro sterker en betrouwbaarder van. De Europese Commissie heeft een geloofwaardige stok achter de deur nodig om landen die een beleid voeren dat de euro schaadt te kunnen corrigeren. Hoe dan ook zal transparantie een belangrijke voorwaarde zijn.”
Staes wijst erop dat de Commissie de EU-landen wil kunnen aanspreken op alle soorten macro-economische onevenwichtigheden. “Dat bekent dat ook het grote overschot over de lopende rekening van sterke economische landen als Duitsland en Nederland bekritiseerd kan worden. Want het exportoverschot van de één is het importoverschot en de schuldenberg van de ander. Het is een noodzakelijk onderdeel van een beter economisch bestuur in Europa.”
Staes wijst er tot slot op dat de voorstellen van de Commissie er komen net op de dag dat vakbonden en sociale bewegingen uit heel Europa met vele tienduizenden door de straten van Brussel lopen om een meer sociaal Europa te eisen: "Die belofte moet de Europese Commissie onder Barroso en ook de lidstaten nakomen. Het is dan ook meer dan jammer dat er geen enkele consultatie is voorzien met de sociale partners."
Staes: "Het EP heeft in dit dossier echter medebeslissingsrecht op een aantal punten. De Europese groenen zullen een harde politieke strijd voeren om deze onevenwichtigheid in de Commissie voorstellen te herstellen. Zo moet er in dit pakket een efficiënt werkende belasting op inkomsten uit kapitaal komen. Hoe belangrijk de macro-economie ook is, alles begint aan de basis. Dat betekent ook een strikte regulering van de financiële wereld, die weer volop ten dienste van de reële economie moet komen te staan, veel meer aandacht voor beleid ten gunste van KMO's, en investeringen in groene toekomstgerichte sectoren en het opleiden of herscholen van mensen voor deze sectoren. Het betekent ook voorkomen dat de zwakste groepen in de samenleving de zwaarste prijs betalen voor besparingen."