Persberichten

AA
Reparatie ETS-pilaar Europees klimaatbeleid dreigt te mislukken door cement lobby

In het hoog oplopende debat over de hervorming van het Europees emissiehandelssysteem ETS, in de aanloop naar de plenaire stemming van morgen, steekt Europees parlementslid Bart Staes (Groen) de vinger uit naar de destabiliserende rol van de Europese christendemocraten: “In het dossier rond de hervorming van ETS is de koerswijziging en de rol van collega-parlementsleden van de EVP, zoals Ivo Belet, écht hemeltergend. Het ETS is virtueel failliet, en er bestond een akkoord om dat voor een stuk te ‘repareren’ om zo het Europees klimaatbeleid in lijn te brengen met het akkoord van Parijs. Maar zelfs dat lang niet perfecte akkoord wordt nu weer ondergraven door Belet en zijn vrienden van de Europese Vervuilingspartij EVP, om de cementindustrie ter wille te zijn. Zo gaan we het klimaatbeleid niet redden.”    

De Europese Unie herziet de regels voor het emissiehandelssysteem voor de periode 2021-2030. De logica van het emissiehandelssysteem is dat bedrijven rechten kopen om CO2 te mogen uitstoten. “Het probleem is dat door het jarenlang gratis weggeven van rechten, de CO2-prijs per ton is gekelderd tot 5 euro. Om een effectief klimaatbeleid te hebben moet die CO2-prijs naar minstens 40 tot 50 euro. Bedrijvenlobbies roepen nu weer dat ze weggejaagd worden door klimaatbeleid, maar ETS heeft hen tot nu toe amper iets gekost, tussen 2008 en 2015 zelfs 25 miljard euro extra winst opgeleverd,” aldus Staes  

De EU besloot in oktober 2014 om broeikasgassen tegen 2030 terug te dringen met minstens 40% (tov. 1990). Om dit zo kosteneffectief mogelijk te doen, moeten volgens de Europese Commissie de economische sectoren die onder het ETS vallen hun uitstoot met 43% terugdringen (tov. 2005) en niet ETS-sectoren met 30%.

Die reductie zal er echter alleen komen als de CO2-prijs hoog genoeg is. Halfweg december keurde de Milieucommissie van het Europees Parlement daarom nog een herziening van het Europees emissiehandelssysteem ETS goed, als positie van het EP in de komende onderhandelingen met de Raad. Staes: “Het was een compromis, want vooral de christendemocraten, die in Brussel steevast tegen de industrie aanschurken, stonden op de rem. Maar het is een belangrijke eerste stap om het ETS-systeem weer op de rails te krijgen en enigszins in lijn te brengen met de afspraken onder het Parijsakkoord. De bedoeling is om van het overschot aan uitstootrechten dat zo’n twee miljard bedraagt, zeker 700 miljoen CO2-rechten uit de markt te halen. De christendemocraten stelden nul voor.”

Staes was met name erg te spreken over het feit dat de Milieucommissie de volledig overbodige gratis rechten voor de cementsector wilde afschaffen. “Die sector heeft de afgelopen jaren 5 miljard euro aan het doorverkopen van ETS-rechten verdiend, vanwege een bescherming tegen internationale concurrentie, die de facto niet bestaat. Zolang de cementindustrie de prijs van CO2 niet hoeft te betalen, zal er geen grootschalige omschakeling plaatsvinden naar duurzamere technieken. Het is ook niet 'oneerlijk' om er nu één sector uit te pikken. Dat is met de energiesector in het verleden ook gebeurd. Bovendien maken de specifieke kenmerken van de cementindustrie het ook makkelijk om met alternatieven te komen: ze maken één product, en er is relatief weinig handel."

In het voorstel waar op 15 februari over wordt gestemd, wordt de cementindustrie nog steeds beschermd tegen oneerlijke concurrentie van buiten de EU. Het EP voorziet in een systeem - ‘import inclusion scheme’, compatibel met de WTO-regels - dat bepaalt dat niet-Europese cementverkopers bij export naar de EU, alsnog emissierechten moeten kopen.  

Maar de christendemocraten proberen ETS uit alle macht te handhaven als subsidieautomaat voor vervuilers en willen de rechten voor de cementindustrie en anderen behouden. Staes: “Als deze maatregel niet genomen wordt dan ontvangt de cementindustrie tussen 2020 en 2030 opnieuw 1 miljard gratis rechten. Stel dat de CO2 prijs niet 5 euro maar 20 euro zou zijn (zoals verwacht na de ETS hervorming) dan zou het gratis weggeven van CO2-rechten een cadeau van nog eens 20 miljard euro voor de industrie betekenen. Geld dat ze eigenlijk zou moeten betalen aan overheden om daarmee een klimaatbeleid te financieren.”

Bovendien wordt elk jaar verder voor 2,4 procent overtollige CO2-rechten uit de markt gepompt. In crisistijden zelfs meer, die vervolgens kunnen worden afgeleid naar het de zogenoemde ‘market stability reserve’.

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?