De Europese Commissie legt momenteel de laatste hand aan een onderzoek naar de mogelijke concurrentievervalsing op de markt van (dure) inktpatronen voor printers. Het onderzoek dat al in 2002 startte, zit nu in een vergevorderd stadium. Dat antwoordden de diensten van Europees Commissaris voor mededinging Neelie Kroes onlangs op een parlementaire vraag van Europees parlementslid Bart Staes (Groen!).
Kroes benadrukt dat zij eerst en vooral onverminderd streeft naar volledige eerbiediging van de Europese concurrentieregels, waarbij alle ondernemingen op gelijke voet met elkaar kunnen concurreren. Al op 1 april 2003 bevestigde toenmalig Europees Commissaris Monti aan Staes dat er effectief een onderzoek was opgestart naar het mogelijk verstoren van die eerlijke concurrentie door producenten van printers. Nu zes jaar later nadert dit onderzoek - dat zich onder meer richt op de vraag of er wel of geen sprake is van koppelverkoop - een ontknoping.
Staes: "Zes jaar is wel erg lang voor zo'n onderzoek. Al is het van belang dat de Commissie zorgvuldig handelt. Het onderzoek is met name gericht op de vraag of de producenten van printers vanwege de vorm en prijs van hun inktpatronen de communautaire voorschriften op het vlak van het mededingingsbeleid overtreden. Dit is een uiterst complex onderzoek, zowel economisch als juridisch gezien."
"Maar het is wel de hoogste tijd dat consumenten in Europa eens de waarheid wordt verteld over dit dossier. En dat ook wordt ingegrepen om te voorkomen dat er jaarlijks tientallen miljoenen lege of halflege cartridges in het huisvuil belanden. In gemiddeld tien, maximaal twintig procent worden lege inktpatronen bijgevuld en hergebruikt. Dat is waanzin, want het kan zeker vijf keer per inktpatroon!"
Eind 2007 concludeert het American Consumer Institute (ACI) dat de prijs van printers kunstmatig laag wordt gehouden, terwijl de prijs van inktpatronen te hoog is. Uit het ACI onderzoek bleek ook nog eens dat de producenten ze soms vullen voor nog niet eens een kwart. HP is marktleider in de wereld en Epson is de nummer twee.
Het Europees Parlement riep in het kader van de elektronische afvalrichtlijn uit 2006 al op om elektronische chips uit de inktpatronen te verwijderen. Die verhinderen vaak dat een bijgevuld inktpatroon opnieuw in de printer gebruikt kan worden. Maar in de praktijk blijven producenten als HP en Epson dat gewoon doen. "Hergebruik, waar de consument ook profijt van heeft, wordt hiermee, ontmoedigd. Vanuit milieuoogpunt is dat een schande", aldus Staes.
De prijzen van printerinkt blijven astronomisch hoog. Uit een klein marktonderzoekje van Staes naar de fel gestegen prijzen van cartridges, bleek dat geëxtrapoleerd naar een literprijs, de inkt in cartridges gemiddeld van ruim 1000 tot ruim 2000 euro kost. In de groothandel kost bijvul-inkt tussen 20 à 30 euro. "Dat is duurder dan twintig flessen van de beste champagne. Het is echt hoog tijd dat de Europese concurrentieregels hun werk doen en hun kracht doen gelden."