Nieuwe stap in strijd tegen ‘insectageddon’ door teveel pesticiden

• 2019-02-12
• Voeding & landbouw Klimaat & energie Sociaal beleid Ontwikkelings samenwerking Gezondheid & consumenten Milieu & dierenwelzijn Geldzaken & handel

De impact van schadelijke chemische stoffen voor mens en milieu verminderen door pesticiden op een meer doordachte, geïntegreerde manier te gebruiken en door alternatieven te promoten. Dat is de doelstelling van de tien jaar oude Europese richtlijn Duurzaam pesticidegebruik die vandaag door het Europees parlement werd aangescherpt via het rapport Guteland. Zoals wel vaker bleek dat lidstaten de richtlijn onvoldoende toepasten mede onder druk van agrochemische landbouwlobby.

Europees parlementslid Bart Staes is blij met het resultaat: “Mijn strijd voor een gezonder leefmilieu krijgt hier navolging, zeker nu enkele bevindingen uit ons rapport van de bijzondere commissie PEST, in de tekst van Guteland zijn overgenomen. De groenen zijn erin geslaagd enkele voorstellen in het implementatierapport noemenswaardig te versterken. Zo moet het gebruik van niet-chemische alternatieven voorrang krijgen, moeten kwetsbare groepen beter beschermd worden door pesticiden niet te gebruiken in openbare ruimte, tevens in lijn met mijn PEST-rapport.”

Staes is echter ook verbijsterd over het gedrag van menig collega van de liberale en christendemocratische fracties, die op gevoelige punten probeerden dit rapport af te zwakken: “Zij negeren daarmee de stroom wetenschappelijke publicaties die laten zien dat het grote uitsterven is begonnen. Wetenschappers publiceerden een uitgebreide , mondiale analyse van studies in het wetenschappelijk tijdschrift Biological Conservation, waarin ze uitrekenden dat de totale insectenpopulatie met 2,5 procent per jaar afneemt. Als die trend aanhoudt, is er binnen een eeuw geen insect meer over! Vandaag is ongeveer een derde van alle insectensoorten met uitsterven bedreigd. 40 procent van de soorten neemt gestaag af. Ik zie een analogie met het klimaatdebat: de traditionele partijen gaan collectief in de struisvogelhouding staan.”

Het rapport Guteland linkt het gebruik van pesticiden ook expliciet aan het verlies van biodiversiteit, maar ook aan de afhankelijke positie waarin boeren verkeren. “Enig negatief punt is de mogelijkheid om geïntegreerd pesticiden management als vergroeningsmaatregel in het GLB te erkennen. De EU moet zeer dringend het landbouwbeleid zodanig wijzigen dat er serieuze steun komt voor boeren die ecologische principes in acht nemen en niet meer voor hen die louter voor de grootschalige export produceren en het milieu mee om zeep helpen. Er moet echt steun zijn voor boeren die een overgang willen maken naar duurzame landbouw, maar gevangen zitten in een spiraal van schulden en wurgende marktcondities. Het heeft geen enkele zin om boeren alleen maar met de vinger te wijzen, niet inzake klimaat en niet inzake de teloorgang van insecten. Er moet eindelijk beleid komen! Helaas zijn veel Europese politici verkocht aan de intensieve agrolobby. Ze zijn mede schuldig aan insectageddon.”

Het rapport Guteland zegt ook dat precisielandbouw en digitalisering moeten zorgen voor minder pesticiden, maar die nieuwe technologie en methoden mogen boeren niet te afhankelijk maken of dieper in de schulden steken. Staes: “Het rapport bevat ook een sterke verwijzing naar het ondersteunen van agro-ecologie, omdat deze een veel duurzamere manier heeft van ziektebestrijding en het gebruik van pesticiden sowieso drastisch vermindert, of zelfs overbodig maakt.”