Kritiek Europese Commissie op aanpak EU-landen vluchtelingenstroom terecht

• 2015-10-14
• Democratie & mensenrechten Sociaal beleid Ontwikkelings samenwerking Europa in de wereld

"EU-landen komen hun beloftes om het nijpende vluchtelingenprobleem aan te pakken niet na." Dat concludeert Bart Staes, Europees parlementslid voor Groen, uit het rapport over de voortgang rond de opvang van vluchtelingen dat de Europese Commissie vandaag voorstelde. Staes is tevreden met de aanpak van de Europese Commissie om de EU-lidstaten bij de les te houden. In het Europees Parlement en het Federaal parlement in België hekelen de groene fracties al langer het getreuzel van lidstaten. Morgen komen de Europese regeringsleiders in Brussel bijeen om verder te spreken over de aanpak van asiel- en migratie.

Staes: "De Commissie haalt terecht uit naar de lidstaten die hun toezeggingen niet nakomen. Zo zien we weinig terug van de herverdeling van de 160.000 vluchtelingen binnen de EU. Slechts negentien vluchtelingen hebben een andere plek gevonden. Er zijn dus nog 159.981 vluchtelingen te gaan. Dat is volstrekt onvoldoende."

De roep tot herverdeling is al maanden oud, maar volgens Staes zal het aan dit tempo nog maanden duren voordat er ook maar iets van verlichting te zien is in de overvolle opvang in zuidelijke landen. EU-landen hebben nog steeds niet doorgeven hoeveel vluchtelingen zij dit jaar zullen uitnodigen uit Italië en Griekenland.

Ook aan de belofte om vluchtelingen in nijpende situaties uit de regio naar Europa te halen blijkt uit het rapport van de Commissie weinig vervolg gegeven te zijn. Alleen Tsjechië, Italië en Liechtenstein hebben in totaal 132 Syriërs in hun land opgenomen. "We zien bar weinig terug van de herplaatsing van vluchtelingen van buiten de EU. De lidstaten moeten zich schamen dat zij ondanks mooie woorden geen enkele voortgang maken met het solidair en humaan opvangen van mensen die de oorlog ontvlucht zijn."

Wouter De Vriendt, Kamerlid voor Groen, wijst er op dat ook de Belgische regering een serieus tandje mag bijsteken: “Na maanden Europees gebakkelei, is er van de voorziene opvang van 160.000 oorlogsvluchtelingen nog niets in huis gekomen. Dat de opstart van zo’n operatie moeizaam verloopt, kunnen we begrijpen. Maar dit mag nu niet langer aanslepen. Groen zal aan Staatssecretaris Theo Francken (N-VA) vragen om alvast met België snel het goede voorbeeld te geven en tevens te waken over de vooruitgang in andere lidstaten.”

De lidstaten komen volgens het Commissie-rapport operationele en financiële toezeggingen niet na: er is onvoldoende personeel om de herverdeling van vluchtelingen in Italië en Griekenland in goede banen te leiden. De financiële toezeggingen door EU-landen aan organisaties zoals het UNHCR (De Hoge Commissaris voor Vluchtelingen) en het Wereldvoedselprogramma, die zorgen voor degelijke opvang van vluchtelingen in de regio, worden niet nagekomen. Staes: "Zeker nu de winter voor de deur staat is het beschamend dat de Europese Raad een paar maanden terug beweert miljarden te steken in opvang in de regio, maar in de praktijk de portemonnee dicht houdt. Dat het voedselprogramma het beloofde geld niet binnen heeft, betekent dat vluchtelingen honger lijden."

Na de zoveelste vergadering met migratie hoog op de agenda, komen de EU-leiders morgen weer bij elkaar over migratie. De conceptconclusies laten nu al zien dat de regeringsleiders vooral zullen spreken over grensbewaking. "Deze houding van de EU-landen zet druk op het draagvlak, versterkt xenofobe partijen en organisaties én houdt ons af van het serieus managen van het vluchtelingenprobleem," aldus Staes.

"EU-landen bewandelen een heilloze weg. De bereidheid een cheque uit te schrijven aan mensenrechten schendende leiders als de Hongaarse premier Orban, in ruil voor het tegenhouden van vluchtelingen om naar de EU te komen, is een van de prioritaire actiepunten van de EU-landen. Dat is in mijn optiek de EU onwaardig."

Staes en De Vriendt verzetten zich ook tegen de praktijk dat lidstaten creatief de grenzen van bestaande wetgeving opzoeken, die misschien net door de juridische beugel kunnen, maar volstrekt ongewenst zijn. "Zoals het verpakken van ontwikkelingshulp om vluchtelingen tegen te houden. Het is onzin te suggereren dat we zo het vluchtelingenprobleem oplossen, we moeten om te beginnen eerst onze beloftes nakomen."