Kosovà levert tegen dumpingprijzen elektriciteit aan Albanië

• 2002-04-09

De jaarlijkse kwijtingsoefening is een gigantische operatie die overeenkomstig het Verdrag van Europese Unie ieder jaar moet gebeuren vóór 30 april. 'Kwijting verlenen' is het verlenen van een attest van goed en zorgvuldig beheer aan de verantwoordelijken van de onderzochte instelling. De Raad en het Europees parlement vormen de twee pijlers van de Europese begrotingsautoriteit. Beschouwt de Raad deze kwijting eerder als een formaliteit, dan grijpt het EP haar aan om de uitgaven van de hele EU aan een nauwgezet onderzoek te onderwerpen. Het Europees parlement neemt deze opdracht bijzonder ernstig opdat de Europese belastingsbetaler er zeker kan van zijn dat zijn geld goed wordt besteed. Niet minder dan zes verslaggevers, waaronder Staes, waren de voorbije drie maanden aan het werk. Ze controleerden de begrotingen van de Europese Commissie, het EP, het Hof van Justitie, het Comité van de Regio's, het Economisch en Sociaal Comite en de elf gedecentraliseerde organen. In zijn verslag wijst Bart Staes op de enorme uitdaging die de wederopbouw van Kosovà voor Europa is. In de eerste plaats vanwege de wijdverspreide materiële en menselijke schade in deze provincie die is verwoest als gevolg van een decennium van chronische onderinvestering, verwaarlozing en schendingen van de mensenrechten. Hij feliciteert het Bureau voor Wederopbouw en looft daarbij de persoonlijke inzet van het personeel dat moest werken onder soms behoorlijk moeilijke omstandigheden. In 2000 investeerde de EU 60 miljoen € in het herstel van de energiesector ter plaatse. Daarnaast werd via UNMIK 28 miljoen euro geïnvesteerd om energie in te voeren. Staes bezocht Kosovà in november vorig jaar en stelde vast dat de elektriciteitsvoorziening er vooral in Pristina belabberd is. Gedurende een verblijf van 48 uur viel de stroom er negenmaal gedurende twee uur uit. Veel huisgezinnen hebben dan ook prive-generatoren en graffiti-spuiters brengen boodschappen als 'Herinner je je de nacht nog dat er eens elektriciteit was in Prisitina?'. De bevolking reageert geprikkeld en begrijpt niet dat er ondanks hoge investeringen geen constante energietoevoer is. Omdat het elektriciteitsnet nog niet helemaal is hersteld, pleit Staes voor een bewustmakingscampagne voor verantwoord energiegebruik. Tegelijk vraagt hij dat de Kosovaarse autoriteiten stappen ondernemen om overeenkomsten te sluiten inzake het uitwisselen van elektriciteit met Servië en de buurlanden. Tijdens piekperiodes moet de Kosovaarse elektriciteitsmaatschappij immers elektriciteit invoeren terwijl ze buiten de piekuren over een overschot beschikt. In dat kader is het dan ook bijzonder vreemd dat documenten aantonen dat electriciteit vanuit Kosovà wordt geleverd aan Albanië. Staes beschikt over contracten van levering van elektriciteit tussen beide landen. Omdat de prijszetting extreem laag is, is gesjoemel niet uitgesloten. Staes maakte deze documentatie inmiddels over aan de Rekenkamer en aan UNMIK. In zijn verslag vraagt het Antwerps EP-lid dat de UNMIK een audit zou verrichten van de 'cash management and procurement'-procedures van de Kosovaarse elektriciteitsmaatschappij (KEK). Tegelijk verwacht hij een grondige studie naar de langetermijnopties voor de ontwikkeling van de Kosovaarse elektriciteitssector.