Europese Commissie werkt samen met Duitse staatsveiligheid

• 2001-03-12

Staes plaatst serieuze kanttekeningen bij de samenwerking tussen de Europese Commissie en de Duitse Staatsveiligheid. Zo is er sprake van sluipende besluitvorming. Het oorspronkelijke besluit over het civiele Vierde kaderprogramma voor activiteiten op het gebied van onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie werd op 25 mei '99 zodanig gewijzigd dat Europol zich bij het project kon aansluiten. Vermits de politie- en veiligheidsdiensten onder de bevoegheid vallen van de EU-lidstaten kunnen ze steeds schermen met de nationale soevereiniteit om zich te onttrekken aan elke democratische controle. "Eigenlijk heeft de Commissie carte blanche gegeven aan Europol én meer in het bijzonder aan de Duitse staatsveiligheid. De vraag rijst op wiens verzoek en wanneer deze beslissing werd genomen. Over de mogelijke betrokkenheid van Lernout&Hauspie bestaat eveneens onduidelijkheid," aldus het europarlementslid. Volgens Staes moet commissaris Erkki Liikanen zo snel mogelijk een audit laten uitvoeren van de Sensus–L&H–Bundesnachrichtendienst-constructie, zoals trouwens wordt gesuggereerd in het antwoord van de Commissie. Aventinus en Sensus Sensus wordt gesubsidieerd door de Europese Commissie. Het project tracht een informatie-uitwisselingsprogramma te ontwikkelen voor de Europese politie- en inlichtingendiensten. Op 25 mei '99 wijzigde de Commissie het oorspronkelijke besluit "zodanig dat Europol zich bij het project kon aansluiten". "De projecten waren erop gericht technologieën te ontwikkelen die grensoverschrijdende samenwerking tussen wetshandhavings- en veiligheidsinstanties moesten vergemakkelijken," aldus Liikanen. De zoektocht naar interessante taal- en spraaktechnologie vormt een belangrijk onderdeel van dit project. De coördinatie is - blijkens informatie op het internet (http://www.sensus-int.de) - in handen van een zekere Stephan Bodenkamp. Officieel werkt deze persoon voor het Amt für Auslandfragen in München. Een vonnis van een Münchense rechtbank (20 december 2000) leert dat Stephan Bodenkamp eigenlijk Christoph Kionowski heet en voor de Bundesnachrichtendienst werkt. De officiële zetel van het Sensusproject is gevestigd in hetzelfde pand als het Duitse bedrijf Radial Sprachtechnologie GmbH. Dit bedrijf maakt deel uit van een Europees netwerk waarbij via Radial Belgium (Schoolstraat 1A in 2370 Arendonk) ook een aantal zogenaamde Language Development Companies van het spraaktechnologiebedrijf Lernout&Hauspie zijn betrokken. Voor L&H waren de Language Development Companies een manier om inkomsten te verwerven. De Amerikaanse zakenkrant de Wall Street Journal toonde aan dat deze werkwijze boekhoudkundig bijzonder dubieus was en ligt daarmee aan de basis van de lopende gerechtelijke onderzoeken met betrekking tot L&H. Eén van de hypothesen luidt dat de Language Development Companies een constructie waren om zwart geld wit te wassen. De Commissie besteedde tussen 1995 en eind 2000 zo'n 133,5 miljoen frank (3.333.720 euro) aan Aventinus en Sensus. Verdere verzoeken om vergoeding van projectkosten zijn nog in behandeling. De Commissie is niet van oordeel dat zij verkeerd werd voorgelicht over de doelstellingen en resultaten van de projecten. Zij zal echter op basis van de door europarlementslid Bart Staes "ter kennis gebrachte informatie terdege bestuderen en beoordelen of zij op grond daarvan haar standpunt dient te heroverwegen". Dit kan ondermeer een financiële audit inhouden overeenkomstig de bepalingen van het contract.