Europese Commissie nodigt uit tot misbruik nucleair afval

• 2003-10-07

Vandaag heeft de commissie Leefmilieu van het Europees Parlement een belangrijk debat gehouden over de nucleaire veiligheid in Europa. Bart Staes (Agalev) heeft een vernietigend rapport geschreven over voorstellen van de Europese Commissie. Die heeft twee richtlijnen gelanceerd, één over de bescherming tegen stralingsgevaar, een tweede over de verwerking van nucleair afval. "De voorstellen van de Europese Commissie zijn ronduit slecht. Meer nog: de bescherming van de bevolking tegen straling zal eronder lijden. Bovendien zet de Europese Commissie de deur wagenwijd open voor misbruik van nucleair afval, voornamelijk in Rusland en Kazachstan." Tijdens de debatten gaf de Europese Commissie toe ook zelf "teleurgesteld" te zijn in haar eigen voorstellen. Staes ziet maar één mogelijkheid om de richtlijn over nucleaire veiligheid op te waarderen. "In mijn rapport vraag ik het EP en de Commissie de richtlijn radicaal te verstrengen. Nucleaire veiligheid kan enkel gegarandeerd worden wanneer met de modernste technieken. Het commissievoorstel bepaalt enkel basisverplichtingen en algemene principes." "Dat is totaal zinloos," gaat Staes verder. "Alle lidstaten zijn aangesloten bij het International Atomic Energy Agency (IAEA), die al strenge veiligheidsnormen oplegt. De Commissie doet dubbel werk. Trouwens, de weinige atoomexperts die er zijn, zullen worden overstelpt met opdrachten. Ze zullen niet meer naar behoren kunnen functioneren. Dat komt de nucleaire veiligheid niet ten goede. Als de Europese Commissie haar voorstellen niet verscherpt moet de richtlijn over nucleaire veiligheid worden afgevoerd." De tweede richtlijn - over de verwerking van nucleair afval - legt een deadline (1) op voor de ondergrondse berging van hoog radioactief afval. "Die timing is dan weer veel te strikt", zegt Staes. "Geen enkele lidstaat zal de deadline kunnen halen. Zelfs Finland niet, het enige land waar er al concrete bergingsplannen zijn voor hoogradioactief afval. De Europese Commissie beweert ook dat ondergrondse berging de veiligste optie is. Maar tot op heden bestaat er helemaal geen wetenschappelijke basis consensus over hoe afval dat nog honderdduizenden jaren beheerd moet worden." De richtlijn over kernafval zet de deur wagenwijd open voor export naar het buitenland. Concreet betekent dit dat de Europese Commissie erop rekent dat Rusland en Kazachstan het Europees hoogradioactief kernafval zullen importeren. Die landen hebben net hun wetgeving veranderd om dat mogelijk te maken. Ze rekenen erop veel geld te verdienen met het afval dat geen enkele Europese lidstaat wenst. "Ik vraag in mijn rapport dat alle export van nucleair afval verboden wordt", zegt Staes. "Opslag van kernafval buiten de Unie zal enkel gebeuren als dat goedkoper is dan binnen de Unie. En goedkoper, dat betekent minder veilig. Trouwens, het gevaar dat het afval terechtkomt in de verkeerde handen is heel reëel. Europa wil toch niet op haar geweten hebben dat met het afval uit kerncentrales de zogenaamde vuile bommen worden gemaakt." Hier vind je de teksten van het rapport over veiligheid en het rapport over afval. (1) Deadlines zoals door de Commissie voorgesteld Tegen 2008: goedkeuring ontwikkeling bergingssites Tegen 2013: goedkeuring inwerkingtreding bergingssites voor laag en kortlevend radioactief afval Tegen 2018: goedkeuring inwerkingtreding bergingssites voor hoog en langlevend radioactief afval, verplichte ondergrondse berging