Europese boeren zijn terecht van hun melk

• 2009-09-17
• Geldzaken & handel Voeding & landbouw

De Europese Unie doet onvoldoende om de melkboeren te steunen en laat hen over aan de wrede grillen van de vrije markt. De Europese Commissie en de Europese ministers van landbouw laten de sector in de steek. Dat is de strekking van een resolutie die het Europees Parlement (EP) vandaag in Straatsburg goedkeurde. “Het Europese landbouwbeleid loopt andermaal vast, en bevestigt helaas de kritiek die de groenen al jaren geven op dat beleid,” aldus Europees parlementslid Bart Staes (Groen!).

Miljoenen liters melk vloeien over de Europese akkers, pleinen kleurden wit, in zeker zeven EU-landen staken melkveehouders en in sommige landen blokkeren ze supermarkten. Boeren moeten hun melk verkopen voor minder dan 21 eurocent, dus zeer ver onder de kostprijs, en weigeren dat terecht.

Staes: “Plots is het voor iedereen duidelijk: het is crisis in de landbouw. Maar deze zogezegd urgente crisis is al maanden, zelfs jaren in de maak. Een destructieve spiraal van steeds meer produceren aan een goedkopere prijs die het platteland sociaal en ecologisch kapot. De groenen pleiten al jaren voor beleid dat een kwaliteitslandbouw ondersteunt in plaats van een landbouwsector die volstrekt onderworpen is aan de vrije markt en die boeren verplicht om steeds goedkoper te produceren ten koste van mens en milieu.”

Toen de vraag naar zuivel op de wereldmarkt begon te stijgen ondermeer vanuit Aziatische landen besloten de Europese landbouwministers in 1999 om de melkquota stap voor stap te verhogen om tot 2015 geen enkele beperking meer op de productie te leggen. Het heeft geleid tot een herstructurering van de melksector, hetgeen in de praktijk vooral betekent dat kleinere boeren in kwetsbare regio’s zijn verdwenen. Het is een voorbeeld van hoe genadeloos de vrije markt nog steeds de landbouwsector teistert.

Europees landbouwcommissaris Fischer-Boël meldde vandaag dat in 1984 de tien toenmalige EU-lidstaten 1,6 miljoen melkveehouders telde. Nu zijn dat er in dezelfde tien landen nog maar 300.000. Staes: “Dagelijks gaan duizenden jobs verloren in deze sector. In de resolutie die het parlement vandaag goedkeurde staat dat de EU beter de oprichting van boerencoöperaties zou ondersteunen, zodat de producenten onder andere sterker staan in hun onderhandelingen met de grootdistributie.”

Fischer-Boël erkende gisteren dat veel supermarkten consumenten willen lokken door lage voedselprijzen aan te bieden, ten koste van de producenten. De boeren vragen een verlaging van de quota. De Europese Commissie en de landbouwministers weigeren dat en stellen dat een verlaging van 5 % weinig impact zal hebben. Staes: “Dat neemt niet weg dat de EU een structurele overproductie heeft met ongeveer 110 % van de interne vraag, een surplus van 15 miljoen ton. Het is mede door dit surplus dat de supermarkten aan prijsdumping kunnen doen. Fischer-Boël kondigt vandaag een onderzoek hiernaar aan. Dat is volstrekt te laat want het EP heeft hier al lang geleden op aangedrongen.”

In plaats van in 2010 zo’n 500 miljoen euro uit trekken voor exportsubsidies zou dat geld veel beter gebruikt kunnen worden voor de oprichting van een Zuivelfonds om boerencoöperaties te steunen en om kleinschalige, milieuvriendelijke boeren te belonen via inkomenssteun en milieusubsidies. “Exportsubsidies zijn geen oplossing: ze exporteren alleen onze problemen, want ze maken producenten in arme landen kapot. Ze moeten zoals voorzien uiterlijk in 2013 stoppen,” aldus Staes.