Europees gebrek aan daadkracht bij belasting techgiganten

• 2019-03-12
• Democratie & mensenrechten Sociaal beleid Geldzaken & handel Europa in de wereld

 
“De EU faalt in het eerlijk belasten van multinationals”. Dat constateert Europarlementslid Bart Staes (Groen) nadat de Raad van Ministers van Financiën (Ecofin) vandaag opnieuw geen overeenstemming bereikte over het voorstel van de Europese Commissie om techgiganten zoals Google, Facebook en Apple effectief te belasten. Zelfs over compromisvoorstellen voor een afgezwakte variant konden EU-landen het niet eens worden nadat in december ook al geen akkoord bereikt werd. De groenen willen dat de Europese Commissie een nieuw voorstel op tafel legt waar landen met meerderheid in plaats van unanimiteit over kunnen besluiten.
 
Staes: “Niemand minder dan IMF-voorzitter Christine Lagarde schreef zondag nog in The Financial Times dat er een terechte internationale roep bestaat om een meer faire belastingvoet voor multinationals. Dit was dé kans om te laten zien dat de EU voor meer rechtvaardigheid kan zorgen. Door hun verdeeldheid falen de EU-landen hopeloos om de grootste techbedrijven als Google, Facebook, Apple eerlijk belasting te laten betalen. Daardoor blijft de rekening liggen bij werknemers, consumenten en kleine bedrijven die wél fatsoenlijk belasting betalen.”
 
Door het uitblijven van een Europese aanpak hebben individuele landen waaronder Frankrijk, Italië, België en Spanje inmiddels hun eigen plannen voor een belasting van bedrijven met digitale businessmodellen. Staes wil dat de overgrote meerderheid aan Europeanen  die voorstander zijn van effectieve belastingen voor techbedrijven, niet langer gegijzeld wordt door het vetorecht van enkele lidstaten. Staes roept de Europese Commissie op met voorstellen te komen voor een belasting van techbedrijven op basis van meerderheidsbesluitvorming.
 
Staes: “Het Europees verdrag biedt ruimte om maatregelen te nemen voor een eerlijkere interne markt zonder besluitvorming met vetorechten. Ik roep de Europese Commissie op om daar gebruik van te maken. Een paar kleine landen die belastingvoordelen bieden aan Apple, Google of Facebook zorgen ervoor dat alle EU-landen samen miljarden aan belastinginkomsten mislopen. Op deze manier faalt de EU om concreet te werken aan een sociaal Europa”.
 
Zwarte lijst belastingparadijzen 

De Europese ministers van Financiën hebben vandaag dan wél weer het licht gezien door te besluiten dat de Europese zwarte lijst van belastingparadijzen wordt uitgebreid met tien landen. “Daarmee zet de Ecofin Raad deels recht wat ze ruim een jaar geleden onterecht besloot,” aldus Staes, “namelijk door acht landen of jurisdicties te schrappen van de Europese zwarte lijst van belastingparadijzen, die 17 landen telde, onder onduidelijke omstandigheden.” Ook blijven een aantal landen op de grijze lijst, voor verder onderzoek.
 
De zwarte lijst dient voor het stimuleren van een meer verantwoordelijk fiscaal beleid op EU-niveau en ook daarbuiten en om te verzekeren dat de internationale partners van de EU dezelfde standaarden respecteren als EU-lidstaten. De lijst bevat nu ook: de Verenigde Arabische Emiraten, Barbados, Belize, Bermuda, Dominica, Fiji, de Marshall Islands, Oman, Vanuatu en Aruba.
 
Staes: "Zoals Oxfam vorige week nog liet zien zouden ook vijf Europese lidstaten op deze zwarte lijst staan, mochten we op EU-lidstaten dezelfde criteria toepassen. Landen als Ierland, Malta of Nederland voldoen volgens Europese criteria echt aan de definitie van belastingparadijs en door dit te negeren ondermijnt Ecofin de geloofwaardigheid van zo’n Europese lijst van ‘tax havens’."
 
Staes: “Dus hoewel zowel de criteria als toepassing nog beter kunnen, kan deze zwarte lijst nu verder uitgroeien tot een effectief middel in de strijd tegen schadelijke fiscale praktijken, belastingontwijking of ontduiking en allerhande fraude in derde landen en jurisdicties. Het was wel weer typisch en jammer dat het VK op een zucht van de Brexit er nog alles aan deed om de Britse overzeese gebieden niet op de lijst te laten prijken. Gelukkig heeft het verzet van de Britse regering tegen een meer gezamenlijke Europese aanpak van oneerlijke fiscale praktijken, grotendeels gefaald.”     
 
Staes: “De Europese zwarte lijst begint een impact te krijgen, omdat 60 niet-coöperatieve jurisdicties zijn begonnen met het aanpassen of schrappen van hun meest schadelijke belastingwetten en 35 landen die zich akkoord verklaarden om transparanter te worden. Er blijven natuurlijk enkele landen die schitteren door afwezigheid op de lijst, zoals Zwitserland en, als de criteria strikter werden toegepast, ook enkele van de grootste offshore jurisdicties zoals de Britse Maagdeneilanden, de  Cayman Islands en Bahama’s.”
 
De zwarte lijst van belastingparadijzen werd voor het eerst gepresenteerd op 5 December 2017, en moet niet worden verward met de EU-lijst van landen met een hoog risico op witwassen. Er bestaat ook een grijze lijst van belastingparadijzen momenteel bestaande uit 63 derde landen. De lijst is een resultaat van dialoog van en onderhandelingen door de zogenaamde Gedragscodegroep die de lijst namens Ecofin beheert. De groenen bekritiseren het gebrek aan transparantie en verantwoordingsplicht van deze Gedragscodegroep.