EU-meerjarenbegroting nekt investerings- en innovatiebeleid

• 2012-11-21
• Geldzaken & handel

In hun strijd over de hoogte van de Europese begroting verliezen de nationale regeringen uit het oog waar het om gaat: Europa voorbereiden op de toekomst. "Een begroting die enkel bespaart en bezuinigt, verstikt de economie en zal tot regressie leiden" besluit Bart Staes (Groen) over de meerjarenbegroting 2014-2020 van de Europese Unie. "De investeringen die nodig zijn om uitdagingen zoals grondstoffenschaarste aan te pakken dreigen het grootste slachtoffer te worden van de koehandel tussen nettobetalers en netto-ontvangers."

"Anders dan nationale begrotingen is de Europese begroting grotendeels een investeringsbegroting", stelt Staes. "De regeringsleiders hebben de noodzaak van meer investeringen herhaaldelijk onderstreept. Bijvoorbeeld toen zij eerder dit jaar een Groeipact sloten en de Europese Investeringsbank van extra kapitaal voorzagen. Nu dreigen zij dit investeringsoffensief te ondermijnen door de Europese meerjarenbegroting uit te kleden. Dat gaat vooral ten koste van de meest toekomstgerichte investeringen en een innovatiebeleid dat Europese landen gezamenlijk moeten aanjagen, juist in deze tijd van crisis: investeringen in een circulaire economie die grondstoffen niet langer verspilt maar hergebruikt, in een robuust Europees stroomnet dat de opmars van groene energie aankan."

Herman van Rompuy, de voorzitter van de Europese Raad, heeft voorgesteld om fors te besparen op de ontwerp-meerjarenbegroting van de Europese Commissie. "Daarbij zie je dat er twaalf procent gekort wordt op onderzoek en ontwikkeling, dat heeft meteen ernstige gevolgen voor vele kmo's die bijvoorbeeld via Horizon2020 (het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling) vele subsidies zullen mislopen. De regeringen die van innovatie een speerpunt maken, zoals de Vlaamse, zullen dit niet kunnen terugdraaien als zij tegelijk vasthouden aan een verdere verlaging van de meerjarenbegroting. Goedkoop wordt zo duurkoop."

Van Rompuy stelt, in navolging van de Europese Commissie, voor om tweederde van de opbrengst van de toekomstige financiële transactietaks (FTT) aan te wenden voor de financiering van de Europese begroting. Staes steunt dit voorstel: "Omdat de FTT een Europese maatregel is, is het logisch dat het grootste deel van de opbrengst in de Europese kas vloeit. Zo wordt de financiering van de EU minder afhankelijk van bijdragen uit nationale schatkisten. Dat kan de koehandel tussen nettobetalers en netto-ontvangers terugdringen."

Donderdagavond start de eurotop waarbij de Europese regeringsleiders overeenstemming proberen te bereiken over de meerjarenbegroting. Als dat lukt – wat lang niet zeker is – moeten zij ook nog de instemming van het Europees Parlement zien te verkrijgen, want dat heeft het laatste woord.