EU-Canada Handelsakkoord - Verstrekkende deal bedreigt landbouw en milieubescherming

• 2013-10-18
• Geldzaken & handel Milieu & dierenwelzijn Voeding & landbouw Gezondheid & consumenten Europa in de wereld

De Europese Unie en Canada hebben vandaag dan plots tot verrassing van velen een vrijhandelsakkoord ondertekend. Europese Commissievoorzitter José Manuel Barroso en de Canadese premier Stephen Harper ondertekenden vandaag een vrijhandelsverdrag, dat afspraken vastlegt om de wederzijdse handel te stimuleren. Europees parlementslid Bart Staes (Groen): "Dit verstrekkende verdrag dat werd onderhandeld en vastgelegd met een minimum aan transparantie, vormt een bedreiging voor ons landbouwmodel en kan Europese regels omtrent milieu en consumentenbescherming ondermijnen."

Staes: "Dit akkoord schept een precedent en doet het ergste vrezen voor de lopende onderhandelingen over een handelsakkoord (TTIP) tussen Europa en de VS. Het is voor het eerst dat een EU-handelsovereenkomst ook bepalingen vastlegt rond de bescherming van investeerders in een zogenaamd investor-to-state dispute settlement (ISDS), dat bepaalt hoe bedrijven landen kunnen aanklagen als zij menen dat bepaalde wetgeving hun investering schaadt."

Via specifieke arbitrageovereenkomsten in vrijhandelsverdragen of in internationale investeringsverdragen, wordt zo vastgelegd wat de rechten van investeerder in elkaars grondgebied zijn. Enkele maanden geleden publiceerden 'Corperate Europe Observatory' (CEO) en 'Transnational Institute' (TNI) een belangrijk rapport "Profiting from injustice", dat beschrijft hoe er de laatste twee decennia sprake is van "de stille opkomst van een machtig investeringsregime dat honderden landen heeft verstrikt in een systeem dat bedrijfswinsten boven mensenrechten en het milieu stelt."

Op 8 juli schreven tientallen organisaties (sociale, consumenten, burgerrechten en milieu) uit zowel de VS als de EU een brief over de onderhandelingen naar Obama, Barroso en Van Rompuy waarin ze grote zorgen uiten over TTIP. Staes: "Tientallen Europese en Amerikaanse ngo's en organisaties verklaarden zich faliekant tegen het ISDS, als één van de doelen van zowel Amerikaanse bedrijfsleven als van de Europeanen. Immers, met dit ISDS wordt een essentieel onderdeel van de democratie letterlijk onderuit gehaald. Bedrijven mogen elke overheid/wet aanklagen die een bedreiging vormt voor hun investeringen."
Staes: "Via onder meer 'harmonisering' van regulering en standaarden voor goederen en producten, moeten alle handelsbelemmeringen worden opgeruimd. Zo simpel is dat. De organisaties stellen klaar en duidelijk dat verworven wetten die sociale en ecologische bescherming bieden, worden ondergraven door die zogenaamde harmonisering."

Staes: "Ook het nu afgesloten vrijhandelsverdrag met de Canadezen opent de deur naar een dergelijke "race to the bottom" als het gaat om algemeen beleid. Een concrete zorg is bijvoorbeeld de Europese regels over kwaliteit van brandstoffen. Die bepalen onder andere dat brandstoffen die gewonnen worden via milieu vervuilende teerzanden niet in de EU verkocht kan worden. Canada kan dit verbod nu met dit verdrag in de hand aanklagen."

Tot slot is er een zorg voor Europese landbouwers en voedselkwaliteit, zegt Staes: "De bepalingen rond landbouw vormen een risico voor kleinschalige boeren in Europa. Dit verdrag staat Canada toe om veel grotere volumes rundvlees en varkensvlees naar de EU te exporteren, terwijl boeren hier al onder druk staan.