Vandaag gaf het Europees Parlement groen licht aan de nieuwe afspraken die voortaan gelden bij de EU-risicobeoordeling in de voedselketen. Bart Staes, Groen Europarlementslid en fractiewoordvoerder voedselveiligheid, reageert tevreden: “Dit is een grote stap voorwaarts en komt vooral het vertrouwen in de voedselveiligheid ten goede. Immers, alle studies waarop risicobeoordelingen zijn gebaseerd, moeten voortaan publiek gemaakt worden.”
De nieuwe Verordening ‘Transparantie en duurzaamheid van EU-risicobeoordeling in de voedselketen’ verplicht EFSA, het Europees Voedselveiligheidsagentschap, ertoe alle studies openbaar te maken waarop het zich baseert om te oordelen of een bepaalde stof (bijvoorbeeld glyfosaat) al dan niet veilig is.
De goedkeuringsprocedure van pesticiden, genetisch gewijzigde organismen (GGO's) en voedseladditieven, wordt dus transparanter en beter controleerbaar.
Staes: “Het algemeen belang en de gezondheid van mensen is nog altijd belangrijker dan het beschermen van commerciële geheimen van chemische giganten, een argument waar EFSA zich achter wegstak. Het is goed dat deze verordening hier nu korte metten mee maakt. Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek is absoluut noodzakelijk alvorens pesticiden, GGO's of voedseladditieven veilig verklaard worden. Dat het onderzoek nu publiek gemaakt wordt en iedereen kan nakijken welke testen zijn uitgevoerd komt iedereen ten goede: mensen, dieren, het milieu en de biodiversiteit.”
De nieuwe Verordening komt er als reactie op het Europese burgerinitiatief ‘Stop Glyfosaat’. Dat verzamelde op korte tijd 1,4 miljoen handtekeningen en eiste meer transparantie in de besluitvorming en het goedkeuringsproces bij giftige stoffen. Staes: “De lobby is sterk, maar publieke steun kan ook krachtig zijn. Mensen zijn het achterkamertjesbeleid beu. Ze willen weten wat er in hun voedsel zit en of het veilig is. De enorme druk die het burgerinitiatief legde op de Commissie zorgde er mee voor dat die transparantie nu wet is.”
Nog een opsteker voor de Groenen: het Europese Hof van Justitie oordeelde recent nog in de glyfosaat-zaak, die Bart Staes met drie andere collega's aanspande tegen EFSA, dat EFSA alle studies moet openbaar maken die voorafgaan aan een goedkeuring van een substantie omdat de volksgezondheid primeert op bedrijfsgeheimen en commercieel belang.
Staes: “Bedrijven die een hernieuwde toestemming voor glyfosaat willen, zullen een nieuwe aanvraag moeten indienen voor december 2019. De goedkeuringsprocedure duurt immers drie jaar en de voorlopige toelating van glyfosaat loopt af eind 2022. Gedurende de periode eind 2019 tot eind 2020 kunnen geïnteresseerden toegang krijgen tot alle wetenschappelijke documenten door zich te beroepen op het arrest van het Hof van Justitie van de zaak Staes e.a./EFSA. Daarna komt er bij de inwerkingtreding van de Verordening eind 2020 automatische toegang.”