(28/09/05) Trein op tijd? - Liberalisering te vroeg!

• 2005-09-28

Groen!-europarlementslid Bart STAES zal dadelijk in het Europees Parlement tegen het plan stemmen om Europese lidstaten te verplichten per 2012 alle spoornetwerken open te stellen voor private ondernemingen. Hij vindt dat er eerst een uitgebreide evaluatie van ervaringen met spoorliberalisering in de verschillende lidstaten moet worden opgesteld.

De Europese Commissie kwam vorig jaar met het voorstel om tegen 2010 het internationale passagiersvervoer in Europa te liberaliseren. Vervolgens stelde de Duitse christen-democraat Jarzembowski - ook verantwoordelijk voor de Havenrichtlijn - voor om dit tijdstip te vervroegen naar 2008. Per 2012 zouden dan ook de nationale netwerken moeten worden opengesteld voor concurrerende spoorwegondernemingen.

Groen! vindt dat zowel het Commissievoorstel als de wilde plannen van de christendemocraten voorbarig zijn en bovendien slecht onderbouwd. De voorgestelde richtlijn voorziet niet in bindende afspraken op het gebied van kwaliteit van de dienstverlening, veiligheid of milieueisen. Verder wordt alle landen van de Europese Unie dezelfde vorm van liberalisering op het spoor opgelegd, terwijl de uitgangspositie en de wijze waarop het spoor wordt benut onderling erg verschillen.

Staes: "Het experiment in Groot-Brittannië, waarbij veiligheid en dienstverlening het loodje legden in de concurrentiestrijd tussen verschillende spoorwegondernemingen is een voorbeeld van hoe het niet moet. Aan de andere kant is de Duitse situatie, waarbij de Deutsche Bahn het monopolie heeft en weet dat de staat aan het eind van de maand bijspringt als er tekorten zijn, ook geen goed voorbeeld van een efficiënt en klantgericht spoorbedrijf."

Staes pleit ervoor eerst na te gaan welke vormen van liberalisering van het spoor in het verleden wél en welke niet gefunctioneerd hebben. Vervolgens is het de vraag of Europa inderdaad een toegevoegde waarde heeft voor de manier waarop de lidstaten hun nationale spoorwegen in de toekomst efficiënter, klantgerichter en milieuvriendelijker kunnen maken. Het Europees Parlement heeft volledige medezeggenschap op dit onderwerp.

Staes: "De liberalen en christen-democraten draven door in hun pogingen om specifieke problemen in bepaalde lidstaten op te lossen met wetgeving op Europees niveau. In dit geval pogen ze de situatie bij met name het Duitse spoor te verbeteren door heel Europa halsoverkop zijn spoornet te laten liberaliseren. Misschien moeten we na een evaluatie van de situatie in de verschillende lidstaten concluderen dat dit onderwerp toch het beste op nationaal niveau kan worden aangepakt, omdat elke situatie uniek is. Vooralsnog weiger ik in ieder geval mijn goedkeuring te geven aan de liberaliseringsplannen zoals die nu voorliggen."

Meer info