(27/09/05) EP dreigt Raad voor de rechter te dagen over asielprocedures

• 2005-09-27

Vanmiddag heeft het Europees Parlement het concept van 'superveilige landen' resoluut van de hand gewezen. In zijn advies stelt het EP voorts dat het voorstel voor het instellen van minimumnormen in asielprocedures, ernstig tekort schiet. De rechten van asielzoekers moeten beter worden gewaarborgd bij de behandeling van asielaanvragen. Om zijn standpunt kracht bij te zetten, dreigt het Parlement met juridische stappen. Groen!-europarlementslid Bart STAES: "Het voorstel van de Raad was het ultieme bewijs dat de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie geen overleg willen plegen met de EP-leden. Dit gaat in tegen de geest van de Verdragen. Ik steun dan ook het voorstel waarbij het EP zich het recht voorbehoudt een zaak bij het Hof van Justitie aanhangig te maken om de wettigheid van het voorstel en de verenigbaarheid ervan met de fundamentele grondrechten te laten toetsen."

De lidstaten en de Europese Commissie willen een lijst samenstellen van buurlanden van de EU die als 'superveilig' kunnen worden beschouwd. Asielzoekers afkomstig uit deze landen kan toegang tot de procedure worden ontzegd. Deze maatregel is in strijd met het Vluchtelingenverdrag van Genève. Alle EU-landen hebben dit verdrag ondertekend en mogen dus asielzoekers uit welk land dan ook niet terugsturen zonder hun aanvraag inhoudelijk te hebben beoordeeld.
"De lat is zo laag gelegd, dat elke lidstaat zijn eigen bedenkelijke nationale praktijken kan behouden, terwijl de rechten van asielzoekers met voeten worden getreden," aldus Bart Staes. "Het is trouwens onaanvaardbaar dat regeringen de minimumnormen al onderling hebben vastgesteld, zonder het oordeel van het Europees Parlement af te wachten."

Ook het voorstel om lidstaten eigen nationale lijsten van 'veilige derde landen' te laten handhaven stuitte op veel weerstand. Asielzoekers afkomstig uit deze landen kunnen worden teruggestuurd als het herkomstland bereid is ze terug te nemen. De Groene fractie wilde niets weten van zo´n lijst. "De notie 'veilig derde land' vindt geen steun bij het UNHCR dat terecht stelt dat het niet mogelijk is derde landen in het algemeen als 'veilig' aan te merken. Ieder geval moet immers individueel in overweging worden genomen. Wie bepaalt overigens of een land veilig of superveilig is?" vraagt Staes. "Zijn Kazakhstan en Oezbekistan - twee landen die kraken onder een totalitair bewind - veilige landen? Sommigen in België menen van wel ..."

"Als Europese Groenen hadden wij ook bezwaren tegen een te brede toepassing van versnelde procedures. Asielaanvragen die binnen een zeer korte termijn worden afgehandeld maken dat de kans op fouten erg groot wordt. Het EP stelt daarom voor dat versnelde procedures alleen nog in 'duidelijk frauduleuze of ongegronde gevallen' mogelijk zijn", weet Staes.

Het advies van het EP is niet bindend. Veel volksvertegenwoordigers vrezen dat de lidstaten zich niets gelegen laten liggen aan de kritiek van het EP. Met slechts drie stemmen verschil nam het EP een resolutie aan, waarin het verklaart naar de rechter te stappen, indien de lidstaten de onrechtmatige maatregelen in asielprocedures toch doorzetten. De krapheid waarmee het EP zich achter deze tekst schaarde, doet alvast vermoeden dat medebeslissingsprocedures over deze thema's in de toekomst bijzonder geanimeerd zullen verlopen.