(12/07/07) "Waar vloog u in 1992?" - Akkoord passagiersgegevens VS-EU: Groenen willen naar Europees Hof van Justitie

• 2007-07-12

Het Europees Parlement heeft vanmiddag brandhout gemaakt van het akkoord tussen de VS en de EU (in die volgorde) over de overdracht van passagiersgegevens van luchtvaartmaatschappijen. Bart STAES, europarlementslid voor Groen!, staat daar volledig achter. "De EU heeft zich hier laten rollen als een klein kind. De VS hebben hun wetten gesteld, en de EU is daar op ingegaan. De gegevens - waaronder ook deze als etnische afkomst, religie, lidmaatschap van een vakbond, ... - kunnen tot 15 jaar lang worden bewaard. Nog het meest ergerlijk is dat ook derde landen over deze gegevens kunnen beschikken. Hoe kom je erbij?!" De Europese Groene fractie wil met dit akkoord naar het Europees Hof van Justitie.

De vraag voor de overdracht van persoonlijke gegevens van Europese luchtvaartpassagiers kadert in de internationale strijd tegen terreur. Een eerste akkoord dateert van begin 2003. Dat werd, na een initiatief van de Europese Groenen, uiteindelijk verworpen door het Europees Hof van Justitie. "Het nieuwe akkoord zoals dat nu voorligt, is geen haar beter," weet Bart Staes. "De veranderingen zijn puur cosmetisch. Zo is het aantal 'velden' met gegevens verkleind van 34 tot 19, maar zijn sommige van die velden dan weer uitgebreid. Evenveel gegevens in minder invulformulieren, zo je wil."

De Europese Groenen hekelen ook het feit dat informatie over religie, ras, etnische afkomst, lidmaatschap van een vakbond, creditcards en medische toestand moet worden meegedeeld. "Officieel luidt het dat deze gegevens in uitzonderlijke omstandigheden moeten kunnen worden gebruikt, maar wie bepaalt wanneer een omstandigheid 'uitzonderlijk' is? En wie garandeert dat hiermee niet op grote schaal profielen zullen worden aangemaakt?"

Staes stelt zich ook ernstige vragen bij het democratisch gehalte van het akkoord: noch het Europees, noch het Amerikaanse parlement zijn betrokken geweest bij de totstandkoming ervan. De tekst heeft bovendien geen wettelijke basis, maar is gebaseerd op niet-bindende afspraken, neergeschreven in een brief, die unilateraal kan worden gewijzigd.

Veel wrevel is er ook over de duur van de periode waarin de gegevens kunnen worden bewaard en over de beschikbaarheid ervan voor derde landen. "De eerste 7 jaar zit de informatie in een actief bestand, daarna blijft ze nog 8 jaar bewaard. Dit is niet ernstig, zeker niet als je weet dat ook derde landen toegang kunnen krijgen tot deze bestanden. Ze moeten daarvoor een vraag richten aan de VS en de EU heeft er zich toe verbonden om hierin verder niet tussen te komen. Eens de Europese gegevens in Amerikaans bezit zijn, is er eigenlijk geen controle meer op mogelijk."

Staes en zijn fractie hebben er tijdens de parlementaire onderhandelingen voor de resolutie op aangedrongen dat de tekst een openlijke oproep zou doen aan de parlementen van de lidstaten om zich tegen dit akkoord te verzetten. Het voorstel heeft het niet gehaald en de kans dat de lidstaten dit afzonderlijk zullen doen, schat het groene EP-lid eerder klein in. "Je merkt aan dit soort non-akkoorden dat de VS als het erop aankomt toch nog altijd een maatje te groot zijn voor de EU. De dreiging met het intrekken van landingsrechten voor Europese luchtvaartmaatschappijen is voldoende geweest om de EU in het gareel te doen lopen. Vreemd toch dat er bij de onderhandelaars van de Europese Commissie niemand op het idee gekomen is dat ook Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen graag landen op Europese bodem ...," besluit Staes.