(10/07/08) China is Olympisch kampioen muilkorven

• 2008-07-10

Onafhankelijke TV-zender uit de lucht gehaald

Nu de start van de Olympische spelen nadert, beknot de Chinese overheid de vrijheid van meningsuiting en vrije nieuwsgaring steeds meer. Recent werd de enige vrije televisiezender NTDTV onder druk van China door het Europese satellietbedrijf Eutelsat uit de lucht gehaald.

De belofte uit het Beijing Olympic Action Plan om “vrije en open Olympische Spelen” te organiseren, klinkt intussen steeds holler. De verwachting van het Internationale Olympisch Comité (IOC) dat de Spelen China als land opener zouden maken en de naleving van mensenrechten zouden verbeteren, is op zijn zachtst gezegd onrealistisch gebleken. De publieke beloften die hierover op 27 september 2006 werden gedaan door de voorzitter van het Beijing Organising Committee for the Olympic Games (BOCOG), dienden blijkbaar alleen om de Olympische hoofdprijs binnen te halen.

Recent werden al vele dissidenten zoals Huang Qi, oprichter van de eerste Chinese website over mensenrechten, opgepakt, vervolgd of geïntimideerd. En sinds enkele weken wordt ook onafhankelijke en vrije nieuwsvoorziening onmogelijk gemaakt.

NTDTV, naar eigen zeggen de enige onafhankelijke en niet gecensureerde Chineestalige televisiezender (met hoofdkwartier in New York), die ook informatie over democratie en mensenrechten uitzendt, is sinds 16 juni uit de lucht gehaald. NTDTV heeft een contract met de Europese satellietaanbieder Eutelsat - ook betrokken bij de ontwikkeling van het Galileo-project - om hun programma's door te stralen naar Azië en dus ook China.

Sinds 16 juni krijgt NTDTV via Chinese kijkers klachten over het feit dat de programma's niet meer te ontvangen zijn. De uitleg voor het verbreken van het signaal is een technisch defect. Volgens NTDTV is het geen toeval dat dit nu gebeurt, enkele weken voor de Olympische Spelen.

Een woordvoerder van NTDTV verklaart: “Via contacten met mensen uit de satelliet industrie die kennis hebben over Eutelsat, vernamen we dat Eutelsat op elk moment via een back-up transponder het signaal kan herstellen en dat de stopzetting een persoonlijke beslissing zou zijn van de voorzitter van Eutelsat, dhr. Berretta, om grote contracten binnen te halen onder druk van het Chinese regime.”

In 2005 speelde een vergelijkbare kwestie. Ook toen dreigde Eutelsat het doorstralen van NTDTV te staken, op vraag van de Chinese autoriteiten. Onder grote druk vanuit ondermeer het Europese Parlement kwam Eutelsat hierop terug.

Europarlementsleden Bart Staes (Groen!) en Joost Lagendijk (Groen Links) willen dat China zijn beloften over openheid uit de aanloop naar de Olympische Spelen nakomt. China kan zijn goede wil tonen door er toe bij te dragen dat de uitzendingen van NTDTV hervat worden. Beiden ondertekenden een petitie die aan Eutelsat in Parijs wordt aangeboden. De rol van het Franse voorzitterschap van de EU lijkt in dit verband niet zo gunstig.

Daniel Cohn-Bendit, vice-voorzitter van de Groenen in het Europees Parlement, noemde het woensdag “een schandaal” dat de Franse president Nicolas Sarkozy toezegde om de openingsceremonie van de Spelen bij te wonen. “Hij deed alsof zijn deelname zou afhangen van een verbetering van de situatie op het vlak van de mensenrechten, en de gesprekken tussen de Chinese autoriteiten en de Tibetaanse leiders. Er is echter geen enkele vooruitgang geboekt. Integendeel, de Chinezen hebben een dreigement geuit aan het adres van de Tibetanen om geen problemen te veroorzaken tijdens de Olympische Spelen. En de politieke gevangenen zitten nog steeds vast.”

Volgens Cohn-Bendit toont Sarkozy – donderdag te gast in het Europees Parlement – nu aan dat hij zijn engagement ten aanzien van de mensenrechten minder zwaar weegt dan het “verkopen van nucleaire centrales en Airbussen”.

Pietro Mennea, voormalig Olympisch kampioen voegde toe: “Het IOC heeft een enorme fout gemaakt door de Olympische Spelen toe te kennen aan China op basis van engagementen over mensenrechten. Voor het IOC zijn de Spelen vooral een economische kwestie en niet zozeer een sportieve.”

Vincent Brossel, hoofd van het bureau Azië van Reporters sans Frontiers: “Het besluit van Sarkozy om de openingsceremonie bij te wonen is een slecht besluit en een kaakslag voor de publieke opinie die eerder voor een boycot is.”