Stijgend aantal gebreken aan vliegtuigen door te weinig ambitieuze veiligheidsnormen (Schriftelijke vraag E-4798/07)

• 2007-11-16

Onderhoudstechnici verbonden aan Aircraft International Engineers (AEI) beweren dat er binnen Europa een zorgwekkende verlaging is van de maatstaven die de veiligheid van het toestel (en bijgevolg de bemanning en de passagiers) moeten garanderen (lees). Bovendien zouden zowel de uitbaters van luchtvaartmaatschappijen als overheden te laks zijn.

Als belangrijkste oorzaak halen ze de harmonisering van veiligheidsnormen aan. De zoektocht naar een grootst gemene deler is niet uitgemond in de hoogst mogelijke veiligheidsmaatstaven. Integendeel. Op een jaar tijd zouden meer dan 1.000 onderhoudsgebreken zijn aangemeld, waarvan de meesten niet werden rechtgetrokken. Ze betreuren, tot slot, het feit dat de EU er wel vlotjes in slaagt om buitenlandse luchtvaartmaatschappijen op een zwarte lijst te zetten, maar blijkbaar andere normen hanteert wanneer het gaat om Europese luchtvaartmaatschappijen.

Wat is het oordeel van de Commissie over deze uitspraken? Zijn ze waar, in welke mate, en welke maatregelen zal zij dan nemen om deze toch wel beangstigende tendens te keren?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS BARROT (15 november 2007)

De Commissie wenst het geachte Parlementslid gerust te stellen dat er geen sprake is van een alarmerende tendens bij de implementatie van de veiligheidsnormen voor de luchtvaart. De Commissie nam op 21 september 2007 in Londen deel aan het jaarlijkse congres van Aircraft Engineers International, waarnaar het geachte Parlementslid verwijst, en gaf duiding bij het doel en het verloop van de normalisatie-inspecties bij burgerluchtvaartautoriteiten door het Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (EASA).

De Commissie benadrukt dat de verklaring dat er meer dan 1 000 vaststellingen gebeurden in een bepaald veiligheidsgebied de realiteit niet correct weergeeft. Sinds de relevante regels betreffende normalisatie in mei 2006 werden aangenomen, zijn er normalisatie-inspecties ontwikkeld en uitgevoerd om ervoor te zorgen dat onvoldoende geïmplementeerde veiligheidsnormen daadwerkelijk rechtgezet worden en dat de betrokken nationale autoriteiten hun veiligheidsaanpak herzien. In de praktijk gaat het Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart na of de nationale autoriteiten voldoen aan de algemene veiligheidsregels en of ze de regels inzake initiële en permanente luchtwaardigheid, waar onderhoud deel van uitmaakt, implementeren. Daartoe bezoekt het Agentschap ook de houders van certificaten en goedkeuringen, bijvoorbeeld onderhoudsfirma's, om na te gaan of de nationale autoriteit haar toezichtsverplichtingen correct naleeft. Van deze bezoeken wordt een verslag opgesteld, waardoor er een dialoog op gang wordt gebracht tussen het Agentschap en de gecontroleerde autoriteit om ervoor te zorgen dat eventuele tekortkomingen op een correcte manier worden geëvalueerd, dat de oorzaken achterhaald worden en dat overeenstemming wordt bereikt over de vereiste correcties en de termijn waarbinnen die geïmplementeerd moeten worden.

Telkens als een inspectieverslag bevindingen bevat, moet dit derhalve beschouwd worden als de start van een proces, en niet als het einde ervan. Men kan veeleer via de controle van de implementatie van corrigerende acties vaststellen of tekortkomingen ontoereikend werden aangepakt, om welke acties het gaat en wat er gedaan kan worden om ze recht te zetten. Het aantal dergelijke gevallen is relatief beperkt en ligt globaal genomen ruim onder het aantal van 1 000 bevindingen waarover het geachte Parlementslid spreekt. Daarom is in de regels inzake normalisatie-inspecties duidelijk bepaald wanneer de Commissie tussenbeide moet komen. In het verleden is de Commissie al tussenbeide gekomen en heeft ze de situatie van burgerluchtvaartautoriteiten en Europese luchtvaartmaatschappijen onderzocht. De Commissie verwijst hierbij naar de zaak van de Cypriotische luchtvaartmaatschappij AJet Aviation (het vroegere Helios Airways) en bepaalde maatschappijen uit Bulgarije, waarvan de nationale autoriteit het Bewijs luchtvaartexploitant heeft ingetrokken, geschorst of beperkt. Aan de hand van bewijsmateriaal van inspecties in 2005 en 2006 heeft de Commissie Bulgarije bovendien vrijwaringsmaatregelen opgelegd, waarbij de wederzijdse erkenning van certificaten en goedkeuringen van de Bulgaarse burgerluchtvaartautoriteit werd ingetrokken en de Bulgaarse exploitanten de status van communautaire luchtvaartmaatschappij werd geweigerd. De Commissie is ervan overtuigd dat ze er via permanent toezicht voor kan zorgen dat zowel Europese als niet-Europese luchtvaartmaatschappijen die vluchten uitvoeren binnen de Gemeenschap, de relevante regels naleven. De regels zijn inderdaad verschillend: de regels die van toepassing zijn op luchtvaartmaatschappijen uit derde landen zijn de door de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO) aanbevolen normen en praktijken in het Verdrag van Chicago van 1944 en de Bijlagen; voor EU-luchtvaartmaatschappijen gelden de algemene veiligheidsmaatregelen – de basisverordening van het EASA en de uitvoeringsvoorschriften, die strenger zijn dan de ICAO-normen.