Russische wetgeving met betrekking tot religieuze groeperingen (Schriftelijke vraag E-3429/06)

• 2006-10-24

De aanpassingen die de Russiche Federatie eind vorig jaar heeft doorgevoerd in haar wetgeving rond NGO's zijn al herhaaldelijk aangekaart en bekritiseerd. Ondanks de aanhoudende kritiek op deze bijzonder restrictieve wetgeving, heeft men in dezelfde lijn nu ook enkele amendementen voorgesteld die de religieuze vrijheid in Rusland sterk zullen inperken. De nieuwe amendementen zijn ontworpen om de staat een nog grotere controle te geven over het religieuze leven. De Federale Registratie Dienst krijgt een de facto monopolie op het inschrijven van nieuwe en bestaande religieuze groeperingen, dit alles gebaseerd op een vage en arbitraire wetgeving en onderworpen aan weinig of geen externe controle. In de praktijk zal dit vooral voor religieuze minderheden bijzonder nadelig zijn. De nieuwe voorstellen getuigen van weinig respect voor belangrijke Europese waarden als godsdienstvrijheid en tolerantie, en staan haaks op de overeengekomen beginselen van de Russische-Europese samenwerking.

Is de Commissie hiervan op de hoogte, gaat zij ermee akkoord en hoe zal zij haar conclusies overbrengen aan de Russische Federatie?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS FERRERO-WALDNER (6 september 2006)

De Commissie hecht in haar dialogen met derde landen een groot belang aan de rechten van vrijheid van godsdienst, levensovertuiging en meningsuiting en kant zich tegen iedere religieuze onverdraagzaamheid. Vrijheid van denken, geweten, godsdienst en levensovertuiging is een van de fundamentele mensenrechten en is als zodanig vervat in een aantal internationale rechtsinstrumenten zoals de Universele Verklaring van de rechten van de mens (artikel 18), het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (artikel 18) en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens (artikel 9). Bovendien wordt in het EU-Handvest van de grondrechten, dat een baken voor het externe optreden van de Commissie op dit gebied is, duidelijk gesteld dat eenieder recht heeft op vrijheid van gedachten, geweten en godsdienst (artikel 10) en dat culturele, religieuze en taalkundige verscheidenheid dient te worden geëerbiedigd.

Het recept voor de fundamentele vrijheden is een wezenlijk onderdeel van de gemeenschappelijke waarden die ten grondslag liggen aan de betrekkingen tussen de EU en Rusland, die zijn gebaseerd op de Overeenkomst voor partnerschap en samenwerking en de Routekaarten voor de gemeenschappelijke ruimtes. De Commissie en de EU hebben samen tegenover Rusland uiting gegeven aan hun bezorgdheid over de recente wetgeving aangaande niet-gouvernementele organisaties (NGO's) die eerder dit jaar is aangenomen. In haar verklaring van 19 januari 2006 heeft de EU het voornemen geuit nauwkeurig toe te zien op de tenuitvoerlegging van deze wet en de verwachting uitgesproken dat deze wet zal worden toegepast overeenkomstig de normen en verbintenissen die in het kader van de Raad van Europa en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zijn vastgesteld.

De Commissie is eveneens op de hoogte van de goedkeuring door de Russische Doema en de Federatieraad in juli 2006 van wijzigingen in de wet tegen het extremisme en zal de tenuitvoerlegging van deze nieuwe wet nauwgezet volgen.

De geregelde consultaties over mensenrechten tussen de EU en Rusland bieden een gelegenheid tot dialoog met Rusland terzake; het valt te verwachten dat de EU deze kwesties in de volgende ronde, herfst 2006, te berde zal brengen.