Regeringscoalities met extreem-rechtse partijen

• 2001-03-14

Indien Forza Italia-voorman en EVP-europarlementslid Silvio Berlusconi wordt verkozen tot de nieuwe premier van Italië, zal blijken of de Europese Unie consequent is in haar houding tegenover lidstaten. De Europese Unie dreigt met twee maten te meten. Het begint erop te lijken dat er een reeks regels bestaat voor de grote lidstaten en een andere voor de kleine. De komende maanden zal blijken of dat klopt.

De Forza Italia kan enkel aan de macht komen met twee coalitiepartners die allebei belangrijke elementen gemeen hebben met de Oostenrijkse FPÖ van Jörg Haider. Zijn belangrijkste bondgenoot en de waarschijnlijke vice-premier, Gianfranco Fini van de Alleanza Nazionale, bouwde zijn partij op de ruïnes van de oude fascistische beweging. De Alleanza Nazionale heeft weliswaar veel moeite gedaan om zichzelf te distantiëren van zijn extremistische origine, maar de partij koestert nog steeds de erfenis van het Mussolini-tijdperk. De gelijkenis met de nazi-sympathieën van Haider is treffend.

Europa staat binnenkort dus voor een politiek dilemma: is de Unie bereid dezelfde maatstaven te hanteren voor middelgrote en grote lidstaten? Vorig jaar vormde de Oostenrijkse FPÖ een coalitie met de conservatieve ÖVP. De vaststelling dat een populistische partij, met een xenofobe reputatie, aan de macht kwam in een EU-lidstaat veroorzaakte opschudding bij de overige 14 lidstaten. Oostenrijk werd onderworpen aan een politiek sanctieregime met opschorting van de bilaterale diplomatieke contacten.

Zal de Raad dezelfde maatstaven hanteren wanneer in Italië een extreem-rechtse partij, met name de Alleanza Nazionale, deel uitmaakt van de regering na de eerstkomende verkiezingen, naar analogie met de maatregelen die werden uitgevaardigd bij de vorming van de ÖVP-FPÖ-coalitie in Oostenrijk? Zo neen, waarom meet de Raad met twee maten als het gaat om de vorming van een regeringscoalitie met een extreem-rechtse partij in Oostenrijk (FPÖ) enerzijds en Italië (Alleanza Nazionale) anderzijds?