Overlijden van bruinvissen door gebruik van warrelnetten (Schriftelijke vraag P-2976/06)

• 2006-10-16

Wellicht door klimaatswijzigingen en/of instorting van het ecosysteem in de noordelijke Noordzee komt de populatie van bruinvissen nu ook meer en meer voor in de zuidelijke Noordzee. Op de stranden van Nederland, Vlaanderen (België) en Frankrijk worden de bruinvissen (en andere bedreigde en beschermde zeezoogdieren) echter opgewacht door staande netten (ook wel "warrelnetten" of "staand want") opgezet door recreatieve vissers. Zeker nabij estuaria (bijvoorbeeld voor de kust van Vlaanderen en Nederland) waar het troebele water nabij de stranden zorgt dat de netten vrijwel onzichtbaar zijn, zorgt dit voor grote bijvangsten. In Vlaanderen alleen al strandden dit jaar vijfendertig dode bruinvissen met sporen van verdrinking in warrelnetten. In Nederland erkende minister Veerman onomwonden dat er daarbij "verband is met de toegenomen dichtheid van staand want-visserij".

In België lijkt voorlopig geen van de diverse overheden geneigd om snel en doortastend maatregelen te nemen die het aantal door warrelnetten gedode bruinvissen significant kunnen verminderen of zelfs tot nul herleiden. Dit wekt nog meer verbazing gezien de bruinvis een beschermde diersoort is.

Welke actie zal de Commissie ondernemen op Europees niveau en in het bijzonder t.a.v. de Vlaamse en Belgische, federale overheid om hen te doen inzien dat paal en perk moet worden gesteld aan het gebruiken van vismethoden die de dood van deze dieren tot gevolg hebben?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS BORG (2 augustus 2006)

Zoals het geachte Parlementslid bekend is, zijn alle walvisachtigen beschermd door de Gemeenschapswetgeving. In Richtlijn 92/43/EEG van de Raad (de “habitatrichtlijn”) is bepaald dat de lidstaten de nodige maatregelen moeten treffen om een systeem op te zetten dat deze zoogdieren doeltreffend beschermt en een verbod op het opzettelijk doden ervan omvat. De lidstaten dienen er eveneens voor te zorgen dat toezicht wordt uitgeoefend op het toevallig vangen en doden van deze zoogdieren zodat de nodige gegevens worden verkregen om doeltreffende instandhoudingsmaatregelen te treffen.

Hoewel de lidstaten ertoe verplicht zijn menselijke activiteiten op zulke wijze te reguleren dat beschermde soorten "in een gunstige staat van instandhouding kunnen voortbestaan” verplicht deze wetgeving als zodanig de lidstaten niet tot het bannen van iedere activiteit die tot de toevallige dood van walvisachtigen kan leiden.

In verband met de toevallige vangsten van walvisachtigen in het kader van de visserij werd bij Verordening (EG) nr. 812/2004 van de Raad op communautair niveau een gecoördineerde actie opgezet die specifiek ten doel heeft het toevallig doden van bruinvissen in de Noordzee te beperken door schepen van meer dan 12 meter lengte die in de Gemeenschap met warrelnetten vissen, te verplichten gebruik te maken van akoestische afschrikmiddelen (“pingers”).

Aangezien het vissen met warrelnetten waarnaar door het geachte Parlementslid wordt verwezen, een recreatieve vorm van visserij blijkt te zijn die dicht bij de kust wordt beoefend en door nationale of plaatselijke autoriteiten wordt geregeld zal het toevallig doden van walvisachtigen tijdens het beoefenen van deze vorm van visserij volgens de Commissie in dit stadium niet leiden tot enige actie in het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid. De Commissie zal evenwel bij haar evaluatie van de naleving van de bepalingen van de habitatrichtlijn door de lidstaten terdege rekening houden met de gegevens die haar door het geachte Parlementslid ter beschikking zijn gesteld.