Ondersteuning met EU-middelen van projecten die schadelijk zijn voor het milieu (Schriftelijke Vraag E-1388/08)

• 2008-05-07

Volgens een artikel van de EUobserver van 25 februari 2008 hebben twee ngo’s gewezen op de ondersteuning met EU-middelen van projecten die schadelijk zijn voor het milieu. Het verslag, dat meer dan 50 projecten bevat, werd op maandag 25 februari 2008 voorgesteld door Friends of the Earth Europe en CEE Bankwatch Network. Het gaat om projecten in Midden- en Oost-Europa, zoals een project dat pleit voor afvalverbranding in plaats van recycling, projecten voor autosnelwegen die door waardevolle natuurgebieden moeten lopen zonder rekening te houden met alternatieve routes, of waterbeheerprojecten die rivieren en andere natuurgebieden aantasten.

De betrokken landen zijn de EU-lidstaten Estland, Letland, Polen, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Slovenië, Roemenië en Bulgarije, evenals kandidaat-lidstaten Kroatië en Macedonië. De kosten bedragen ongeveer 22 miljard euro.

1. Hoe beoordeelt de Commissie deze projecten?

2. Zal de Commissie maatregelen nemen met betrekking tot een controle of wijziging van de projecten? Zo ja, welke, zo nee, waarom niet?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS HÜBNER (op 5 mei 2008)

De Commissie is op de hoogte van de verslagen van deze niet-gouvernementele organisaties (ngo's) betreffende de EU-financiering uit de structuur- en cohesiefondsen en/of door de Europese Investeringsbank van meer dan 50 projecten die schadelijk zijn voor het milieu in Centraal- en Oost-Europa. Op 23 april 2008 heeft het directoraat-generaal Regionaal beleid deze twee ngo's ontmoet.

Volgens de gegevens waarover de Commissie beschikt, bevinden de meeste van deze projecten zich nog in de vroege planningsfases. Slechts enkele zijn voor medefinanciering aanvaard. Sommige zijn opgenomen in indicatieve lijsten van 'grote projecten'[1]in operationele programma's in het kader van het cohesiebeleid, waarvan wordt verwacht dat zij tijdens de programmeringsperiode 2007-2013 ter goedkeuring aan de Commissie zullen worden voorgelegd. In het kader van dit proces zal de Commissie de specifieke informatie evalueren die bij haar is ingediend krachtens artikelen 39 tot en met 41 van Verordening (EG) nr. 1083/2006 van de Raad en de andere relevante wetgeving.

De Commissie benadrukt dat alle lidstaten bij de toekenning van EU-financiering in het kader van het cohesiebeleid aan de bestaande EU-wetgeving moeten voldoen, inclusief de milieuwetgeving. In het systeem van gezamenlijk beheer, dat voor de uitvoering van het cohesiebeleid wordt gebruikt, ligt de verantwoordelijkheid voor de naleving van de wettelijke verplichtingen in de eerste plaats bij de initiatiefnemers van de projecten en de beheersautoriteiten. Bijgevolg kan de Commissie de ngo's enkel aanmoedigen om contact op te nemen met de relevante regionale of nationale autoriteiten telkens wanneer het verwachte effect van een gepland project ontoereikend lijkt.

De opname van een project in een aan een operationeel programma verbonden indicatieve lijst laat de goedkeuring daarvan tot medefinanciering door de EU onverlet.

Wanneer de Commissie een officiële aanvraag voor een groot project ontvangt, worden alle onderdelen grondig onderzocht en vooral de bijdrage van het project aan het realiseren van bepaalde resultaten met betrekking tot regionale ontwikkeling en de sociaaleconomische en milieueffecten van het project. Een milieueffectbeoordeling wordt, indien vereist, toegevoegd aan de aanvraag en de in de haalbaarheidsstudies overwogen alternatieven moeten worden beschreven. Enkel projecten met een positieve evaluatie kunnen medefinanciering van de EU ontvangen.

De Commissie heeft in een aantal gevallen niet-nakoming van de wettelijke verplichtingen onderzocht en vervolgd. De Commissie heeft bijvoorbeeld een zaak aanhangig gemaakt bij het Europese Hof van Justitie voor niet-naleving van de Natura 2000-richtlijn[2]tegen een project dat was ingediend door een lidstaat van de voormalige EU-10, hoewel het project niet werd medegefinancierd in het kader van het cohesiebeleid. Het arrest van het Hof wordt afgewacht.

De Commissie past financiële correcties toe, die de annulering of vermindering van de EU-financiering tot gevolg hebben, mocht achteraf blijken dat inbreuk werd gemaakt op de milieuwetgeving.

[1] In de zin van artikel 39, van Verordening (EG) nr. 1083/2006 van de Raad van 11 juli 2006 houdende algemene bepalingen inzake het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds en het Cohesiefonds en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1260/1999, PB L 210 van 31.7.2006.

[2] Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna, PB L 206 van 22.7.1992.