Mogelijke visfraude bij de controle op de quotaregeling, o.m. in Nederland

• 2000-03-17

Nederland werd enkele jaren geleden opgeschrikt door een groot zwarte-vis-circuit met een fraude van verscheidene honderdduizenden gulden aan verzwegen visomzetten. Algemeen werd aangenomen dat de Nederlandse staat sindsdien streng toeziet op de naleving van de quotabeperkingen en de toegestane visdagen. De jongste tijd duiken evenwel geruchten op dat sommige lidstaten, waaronder ook Nederland, nog steeds de quotaregelingen omzeilen via zwarte en grijze circuits. De door het Nederlandse Ministerie van Landbouw geleverde cijfers zouden geen weergave zijn van de werkelijkheid, de controles zouden laks blijven en ook het in Nederland ingevoerde systeem van zelfcontroles zou ondoeltreffend zijn. In concreto zouden bestanden aan boten (met een lengte < 10 m), die niet meer varen, administratief aan de EU worden aangemeld om zo de visquota en het aantal te varen visdagen op te drijven.

Is de Commissie op de hoogte van deze aantijgingen? Acht de Commissie het voor mogelijk dat dergelijke fraude plaatsgrijpt? In welke mate voert de Commissie in de lidstaten controles uit? Hoe controleert de Commissie de nationale controlesystemen? Gebeurt dit alleen via administratieve weg of ook via bezoeken ter plaatse? Is de Commissie bereid een vergelijking te maken tussen de quotacijfers en de handelsstatistieken (BTW-cijfers inbegrepen)? Zal de Commisie een diepgaand en gedetailleerd onderzoek uitvoeren naar de bovenvermelde aantijgingen?

Antwoord

De Commissie heeft sinds de indiening van haar verslag in 1992 over de tenuitvoerlegging van het gemeenschappelijk visserijbeleid bij menige gelegenheid de aandacht van het Parlement en de Raad op de zwakke punten in de visserijcontrole gevestigd. De laatste keer deed ze dit in 1998, toen ze haar mededeling over de controle in het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid presenteerde.

Hoewel de toestand nog niet geheel bevredigend is, heeft de Commissie in de afgelopen acht jaar een aanzienlijke vooruitgang geconstateerd in de verbetering van de controle van de visserijactiviteiten op vele gebieden en met name een verbetering in de doelmatigheid van de controle van de aanvoer in een aantal lidstaten. De Commissie verwacht dat bij de controle nog meer vooruitgang zal worden geboekt, vooral dankzij de invoering van controle door middel van een satellietvolgsysteem voor vissersvaartuigen (VMS). Sedert 1 januari 2000 zijn alle communautaire vissersvaartuigen met een totale lengte van meer dan 24 meter aan dit soort controle onderworpen.

De Commissie is zich ten volle bewust van de fraude die tien jaar geleden in Nederland heeft plaatsgevonden. De visserij-inspecteurs van de Commissie hebben deze praktijken met bewijzen gestaafd en tegen Nederland zijn stappen ondernomen. In 1992 is aan deze praktijken een einde gekomen.

De visserij-inspecteurs van de Commissie verifiëren ter plaatse de tenuitvoerlegging van het gemeenschappelijk visserijbeleid door de nationale instanties. Zij zijn dus de 'controleurs van de controleurs'.

De Commissie controleert op basis van steekproeven of de handelscijfers en de vangst- en aanvoergegevens met elkaar overeenkomen. Op gezette tijden moeten de nationale instanties de vangst- en aanvoergegevens kruiselings controleren aan de hand van verkoopnota's en vervoersdocumenten. Verkoopnota's komen overeen met rekeningen zoals bedoeld in de zesde BTW-richtlijn.

De Commissie kan geen zinnig onderzoek naar alle aantijgingen in verband met het bestaan van 'zwarte of grijze' vis doen, indien ze geen vrij concrete en verifieerbare informatie ontvangt over waar, hoe en wanneer dergelijke praktijken zich vermoedelijk zullen voordoen.