Mensenrechtensituatie in Chili (Schriftelijke vraag E-4695/06)

• 2006-12-20

In haar antwoord op vraag E-3332/05 geeft de Commissie te kennen dat de Chileense autoriteiten sinds 1990 inspanningen hebben geleverd om de situatie van de Mapuchegemeenschap(pen) te verbeteren. De Commissie besluit met de stellen dat zij de situatie mbt. de mensenrechten "van erg nabij" zal opvolgen.

Art. 1 van de Associatieovereenkomst meldt dat "de eerbiediging van de democratische beginselen en de fundamentele rechten van de mens (...) een essentieel element van deze overeenkomst" vormt.

In het strategiedocument 2002-2006 luidt het dan weer dat er geen systematische overtredingen zijn van deze fundamentele rechten door vertegenwoordigers van de staat "al blijven er sommige beschuldigingen van slechte behandeling en ongeoorloofd gebruik van geweld door politie-agenten en gevangenisbewakers bestaan."

Het heeft er minstens de schijn van dat de zaak van Waikilaf Cadin Calfunao tot die laatste categorie behoort. Volgens mijn informatie is hij op 17 augustus ll. opgepakt na een conflict over het plaatsen van hoogspanningsmasten tussen zijn gemeenschap (Juan Paillalef) en het elektriciteitsbedrijf Frontel. Hij is gevangengezet in de gevangenis van Temuco, een instelling die midden dit jaar onder internationale belangstelling kwam door de acties van vier Mapuche-hongerstakers, veroordeeld op basis van de Chileense anti-terrorismewet.

Hij werd daar zowel door bewakers als door gevangenen - al dan niet op verzoek van de cipiers - meerdere malen mishandeld. Calfunao zou inmiddels zijn overgebracht naar een andere gevangenis (Santiago), maar berichten uit verschillende bronnen over zijn toestand blijven zeer verontrustend.

Is de Commissie op de hoogte van deze onverkwikkelijke zaak? Welke actie heeft zij inmiddels ondernomen en zal zij specifiek deze zaak en meer in het algemeen de toestand van de mensenrechten en de rechten van de Mapuchegemeenschap in Chili ter sprake brengen op de eerste vergadering van de EU en Chili met de vertegenwoordigers van de civiele maatschappij op 28 november 2006 in Santiago de Chile. Indien neen: waarom niet? Indien ja: is zij bereid de resultaten van dit overleg mee te delen alsook een nieuwe evaluatie uit te voeren van de toepassing van de mensenrechten in Chili?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS FERRERO-WALDNER (20 december 2006)

Wat de gevangenis en de vermeende mishandeling van de heer Waikilaf Cadin Calfunao betreft, volgt de Commissie de ontwikkelingen in deze kwestie alsmede de toestand van de inheemse bevolkingsgroepen in Chili op de voet.

Volgens de meest recente informatie zou de heer Cadin zich in de enige extra beveiligde gevangenis van Santiago bevinden, in afwachting van zijn verschijning voor de rechter. Zijn zaak wordt op de voet gevolgd door het in Temuco gevestigde observatorium voor de inheemse volkeren.

De naleving van de mensenrechten en de situatie van de inheemse bevolkingsgroepen in Chili en Europa kwam aan de orde tijdens de vierde bijeenkomst van het associatiecomité EU-Chili, dat op 28 november 2006 in Santiago plaatsvond. De Commissie had een gedachtewisseling over deze vraagstukken, waarbij kwesties van landbezit en onderwijs in de talen van de inheemse volkeren, in Chili en Europa, in het bijzonder in Finland, ter sprake kwamen.

Voorts kwam de toestand van inheemse volkeren in Chili ook aan de orde tijdens de eerste vergadering van de EU en Chili met vertegenwoordigers van de civiele maatschappij, die op 29 november 2006 in Santiago werd gehouden. Deze bijeenkomst had tot doel de vertegenwoordigers van de civiele maatschappij in kennis te stellen van de tenuitvoerlegging van de associatieovereenkomst tussen de EU en Chili.

Ten slotte zal de Commissie de situatie van de inheemse bevolkingsgroepen in Chili zeer nauwgezet blijven volgen.