Mensenrechten Turkije (Schriftelijke vraag E-2178/05)

• 2005-10-20

Via de organisatie War Resisters International bereikt ons het bericht dat er een ernstige schending van de mensenrechten gaande is in de Turkse militaire gevangenis van Sivas. Daar wordt de gewetensbezwaarde Mehmet Tarhan klaarblijkelijk ernstig mishandeld door zijn medegevangenen, wat naar alle waarschijnlijkheid oogluikend wordt toegestaan door de gevangenisautoriteiten. De heer Tarhan ging eind mei in hongerstaking. Sympathisanten die hun protest tegen zijn behandeling publiek kenbaar maakten, werden aangehouden. De zaak-Tahran is niet de enige in zijn soort.

Is de Raad op de hoogte van de kwalijke toestand in de Turkse militaire gevangenis van Sivas en van de mishandeling van Mehmet Tahran?

Deelt de Raad het inzicht dat Turkije - door het toelaten van dit soort praktijken - onmogelijk de Europese publieke opinie ervan kan overtuigen dat de mensenrechten in het land worden geëerbiedigd?

Welke initiatieven zal de Raad nemen om Turkije ertoe aan te manen om specifiek deze praktijken zo snel mogelijk te laten beëindigen en om - meer in het algemeen - deze kandidaat-lidstaat ertoe te dwingen zijn beloften inzake de mensenrechten gestand te doen?

Antwoord van de Raad (6 oktober 2005)

Als kandidaat-lidstaat van de EU heeft Turkije toegezegd te voldoen aan de politieke criteria van Kopenhagen, waarin met name de nadruk gelegd wordt op de rechtsstaat en op de rechten van de mens. Wat specifiek de bestrijding betreft van marteling en mishandeling heeft de Commissie in haar periodiek verslag over de vorderingen van Turkije op de weg naar de toetreding alsmede in haar aanbeveling aan de Europese Raad, opgemerkt dat de uitvoering van het "zero-tolerance"-beleid bij de bestrijding van marteling en mishandeling alsmede andere maatregelen op het gebied van de bescherming van de rechten van de mens verder moeten worden geconsolideerd en breder moeten worden aangepakt. De Unie heeft dit punt derhalve aan de orde gesteld in een aantal vergaderingen met Turkije, zoals tijdens de Associatieraad EG-Turkije van 26 april 2005. Namens de EU heeft het voorzitterschap toen uitdrukking gegeven aan de diepe bezorgdheid over de gevallen van foltering en mishandeling die zich nog steeds blijven voordoen, en heeft het Turkije opgeroepen om op alle overheidsniveaus vastberaden voortgang te maken met de daadwerkelijke aanpak van dit probleem. Voorts heeft de Unie herinnerd aan haar algemene standpunt betreffende de noodzaak van het verbieden van discriminatie op eender welke grond (bv. godsdienst of geloof) alsmede de noodzaak van een volledige en spoedige tenuitvoerlegging van de besluiten van het Europees Hof voor de rechten van de mens.

Hoewel de Raad niet op de hoogte is van de exacte omstandigheden met betrekking tot het door het geachte Parlementslid genoemde geval, kan hij het geachte Parlementslid verzekeren dat - geheel in overeenstemming met de conclusies van de Europese Raad van december 2004 - het uitbannen van folteringen en mishandelingen, alsmede de eerbiediging van andere fundamentele rechten, nauwlettend gevolgd zullen worden en op alle passende niveaus aan de orde zullen worden gesteld in het kader van de lopende politieke dialoog met Turkije, alsmede binnen de verschillende instanties die zijn opgericht in het kader van de Associatieovereenkomst EG-Turkije. Ook de Commissie zal nauwlettend toezien op het verloop van het proces van politieke hervormingen in Turkije en hierover regelmatig verslag uitbrengen aan de Raad.