Het gebruik van biologische beschermingsmiddelen in land-, tuin- en bosbouw (Schriftelijk Vraag E-2281/09)

• 2009-06-24

Voor de volksgezondheid is het uitermate goed dat de wetgeving rond gewasbeschermingsmiddelen strenger geworden is. We moeten zoveel mogelijk schadelijke stoffen in land, tuin- en bosbouw vermijden door meer biologische beschermingsmiddelen te gebruiken die werken volgens het principe van weerstandsopbouw en waar goede resultaten mee bereikt worden. Jammer genoeg moeten nieuwe biologische middelen dezelfde zware en dure procedure tot erkenning doorstaan als hun chemische varianten. Dit zorgt ervoor dat de erkenning lang op zich laat wachten en ze dus moeilijk een plaats krijgen op de gewasbeschermingsmiddelenmarkt. Het is dus niet alleen moeilijk voor ecologische kwekers om biologische producten te verkrijgen, maar ook nog eens heel duur. De overheid wil komen tot een daling in het gebruik van schadelijke gewasbeschermingsmiddelen, maar de wettelijke instrumenten en het inzicht om echte biologische alternatieven te stimuleren ontbreken.

Is de Commissie op de hoogte van de omslachtige wetgeving rond biologische gewasbeschermingsmiddelen?

Wat is de Commissie van plan om deze biologische gewasbeschermingsmiddelen te promoten, alle administratieve barrières tot erkenning te slechten en zo tot een gezondere biotoop te komen?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS VASSILIOU (op 10 juni 2009)

Richtlijn 91/414/EEG van de Raad van 15 juli 1991 betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen (1) voorziet in uitgebreide wetenschappelijke eisen om te verzekeren dat gewasbeschermingsmiddelen enkel worden toegelaten wanneer aangetoond werd dat het gebruik ervan veilig is wat betreft mogelijke gevolgen voor de gezondheid van mens en dier en voor het milieu.

De richtlijn omvat specifieke eisen voor het gebruik van chemische stoffen en micro‑organismen als werkzame stoffen in gewasbeschermingsmiddelen.De richtlijn maakt echter geen onderscheid tussen gewasbeschermingsmiddelen voor conventionele of voor biologische landbouw.

Met betrekking tot biologische productie zijn in Verordening (EG) 834/2007 van de Raad (2) specifieke bijkomende criteria opgenomen voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in biologische landbouw. Verordening (EG) nr. 889/2008 van de Commissie bevat uitvoeringsbepalingen en een lijst van gewasbeschermingsmiddelen (bijlage II)(3). De lidstaten kunnen bij de Commissie gemotiveerde voorstellen indienen om stoffen aan de lijst toe te voegen [of van de lijst te verwijderen] op grond van artikel 16, lid 3, onder b), van Verordening (EG) nr. 834/2007 van de Raad.Enkel gewasbeschermingsmiddelen die werden goedgekeurd volgens Richtlijn 91/414/EEG kunnen aan bijlage II van Verordening (EG) nr. 889/2008 toegevoegd worden.

Wat de administratieve last in verband met Richtlijn 91/414/EEG van de Raad betreft, had de Commissie al vereenvoudigde procedures ingevoerd voor de bestaande "stoffen met een laag risico" in de vierde fase van het werkprogramma ter evaluatie van deze richtlijn. Hierdoor kon de evaluatie van deze stoffen eenvoudiger en efficiënter gemaakt worden; onlangs werd dan ook een groot aantal stoffen toegevoegd aan de positieve lijst (bijlage I) van Richtlijn 91/414/EEG van de Raad.

Binnen het zesde kaderprogramma voor onderzoek heeft het tweejarige project Rebeca bovendien een coördinatieactie opgezet om een evenwichtige regelgeving tot stand te brengen om landbouwers beter en eenvoudiger toegang te geven tot biologische bestrijdingsmiddelen zoals micro-organismen, virussen, insecten, mijten, nematoden, feromonen en ook plantenextracten; allemaal stoffen die gebruikt worden in biologische en andere milieuvriendelijke landbouwproductiemethoden. De eindverslagen van het project zijn beschikbaar en worden door de Commissie opgevolgd.

Bovendien bevat de ontwerpverordening ter vervanging van Richtlijn 91/414/EEG van de Raad, waarover het Parlement op 13 januari 2009 in tweede lezing een positief advies uitbracht, verschillende specifieke bepalingen die tot doel hebben het op de markt brengen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen met een laag risico te bevorderen. Het gaat hierbij onder meer om:

- de vaststelling van criteria om stoffen en producten met een laag risico te identificeren;

- de verkorting van de proceduretermijnen om een toelating te verkrijgen;

- een langere periode voor erkenning en gegevensbescherming.

De nieuwe verordening zal ook criteria invoeren om basisstoffen (4) voor een onbeperkte periode te identificeren en goed te keuren, alsmede specifieke bepalingen om uiteindelijk het eventuele gebruik van die stoffen te vereenvoudigen.

Bovendien worden de lidstaten op grond van het tweede onderdeel van het pakket bestrijdingsmiddelen, d.i. de ontwerpkaderrichtlijn voor duurzaam gebruik van pesticiden, goedgekeurd door het Parlement in januari 2009, verplicht bestrijding met lage pesticideninzet te bevorderen, met inbegrip van de geïntegreerde bestrijding van schadelijke organismen (IPM) en biologische landbouw. De algemene beginselen van IPM zullen vanaf 2014 verplicht worden.

Gezamenlijk moeten deze nieuwe bepalingen bevorderen dat methoden en producten toegepast worden met een zo gering mogelijk risico voor de menselijke gezondheid.

(1) PB L 230 van 19.8.1991.

(2) Verordening (EG) nr. 834/2007 van de Raad van 28 juni 2007 inzake de biologische productie en de etikettering van biologische producten en tot intrekking van Verordening (EEG) nr. 2092/91, PB L 189 van 20.7.2007.

(3) Verordening (EG) nr. 889/2008 van de Commissie van 5 september 2008 tot vaststelling van bepalingen ter uitvoering van Verordening (EG) nr. 834/2007 van de Raad inzake de biologische productie en de etikettering van biologische producten, wat de biologische productie, de etikettering en de controle betreft, PB L 250 van 18.9.2008.

(4) Basisstoffen zijn stoffen die niet hoofdzakelijk gewasbescherming tot doel hebben, maar die er toch nuttig voor kunnen zijn. Zij mogen geen aanleiding geven tot bezorgdheid.