Gegevensuitwisseling Europese luchtvaartmaatschappijen - VS (CIA)

• 2003-03-11

Begin maart meldden diverse media dat de Europese Commissie een akkoord heeft bereikt met de VS over de uitwisseling van persoonsgegevens van passagiers van de burgerluchtvaart. Het gaat daarbij niet alleen over bijvoorbeeld de naam, maar zelfs over de menuvoorkeur van de betrokkene. Blijkens de verslaggeving was de laconieke commentaar van een woordvoerder van Europees Commissaris voor Transport Loyola de Palacio, dat deze overeenkomst strookt met de Europese wetgeving en dat iemand die Mohammed heet en geen varkensvlees wil "maar niet naar de VS moet vliegen of gewoon een sandwich moet bestellen".
In een eerste reactie verklaarde Lodewijk Asscher, onderzoeker van het instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam, dat "dit soort gegevens, zonder medeweten van de betrokkene, niet eens onderling tussen Europese staten worden uitgewisseld". Terloops vermeldt hij dat deze gegevens gekoppeld worden aan "allerlei computersystemen van andere opsporings- of inlichtingendiensten". Uit diverse politieke reacties bleek dat de verantwoordelijke ministers in alvast lidstaat België niet over deze afspraak tussen de Commissie en de CIA op de hoogte waren gebracht, laat staan geraadpleegd.

Waarom heeft de Commissie deze overeenkomst met de CIA heeft onderhandeld zonder daarbij zelfs maar informatie te hebben ingewonnen bij de lidstaten en bevestigt zij dat deze overeenkomst inderdaad ook betrekking heeft op onder meer de menukeuze van passagiers?

Op basis van welke argumenten besliste de Commissie dat deze gegevensuitwisseling met uitsluitend de VS belangrijk genoeg is om o.a. artikel 8 van het EVRM en de geest van richtlijn 95/46/EG met voeten te treden en onder meer gegevens over de persoonlijke menukaart van passagiers boudweg door te geven?

Heeft de Commissie inmiddels een gevolg gegeven aan art. 10 van verordening (EG) 2320/2002 inzake de beveiliging van de burgerluchtvaart en is zij daarbij in het bijzonder nagegaan of de luchthavens in de VS aan de "essentiële veiligheidsvereisten" voldoen?