Bouwovertredingen gefinancierd met Europees geld? (Schriftelijke Vraag E-2781/08)

• 2008-09-17

Tot 2002 kregen de Canarische Eilanden (meer bepaald Lanzarote) in het kader van regionale ontwikkeling geld van de Europese Unie. Plaatselijke bronnen melden dat 36,5 miljoen euro uit de structuurfondsen werd besteed aan de bouw van (luxe)hotels. Probleem is echter dat de bouw van deze hotels half maart 2008 door het Hooggerechtshof van de Canarische eilanden illegaal verklaard werd wegens een zonevreemde locatie. De bouw ervan is in strijd met de Kustwet en de plaatselijke richtlijnen inzake ruimtelijke ordening. Lanzarote is overigens door Unesco erkend als beschermd gebied ('Biosfera de Reserva').

Kan de Commissie meedelen:

1. Hoeveel geld uit de structuurfondsen door de EU werd toegekend aan Lanzarote; met een uitsplitsing van de projecten waarvoor geld werd toegekend; met vermelding van de hoeveelheid Europees geld dat terzake ook werd uitbetaald?

2. Of ze op de hoogte is van de aanklacht dat de bouw van hotels in Lanzarote met behulp van geld uit de structuurfondsen in strijd is met de lokale wetgeving inzake de kustwet, de plaatselijke richtlijnen inzake Ruimtelijke Ordening en de afspraken rond de 'Biosfera de Reserva"?

3. Welke maatregelen de Commissie neemt om te voorkomen dat de toegekende Europese financiële middelen gebruikt worden om projecten te ondersteunen die blijkbaar in strijd zijn met lokale dwingende wetgeving?

4. Welke maatregelen de Commissie neemt wanneer achteraf blijkt dat Europese gelden gebruikt zijn voor illegale projecten?

5. Welke haar houding is met betrekking tot de voornoemde aanklachten? Is ze bijvoorbeeld bereid of in staat ten onrechte toegekende gelden alsnog te recupereren?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS HÜBNER (op 5 juni 2008)

De Commissie wint de nodige informatie in om op de vraag te kunnen antwoorden. Zij zal het resultaat van haar onderzoek zo spoedig mogelijk meedelen.

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS HÜBNER (4 september 2008)

1. Met betrekking tot de eerste vraag heeft de EU gedurende de programmeringsperiode 2000-2006 een bedrag van 206 470 681,04 euro uit het EFRO (Europees Fonds voor regionale ontwikkeling) aan Lanzarote toegekend. Hieraan moet een medefinancieringsbedrag van 9 221 920,00 euro afkomstig uit het Cohesiefonds worden toegevoegd. Daarnaast is in totaal 534 297 123,64 euro aan verschillende gemeenten in de provincie Las Palmas toegekend, waarvan een deel bestemd was voor het eiland Lanzarote. Het geachte Parlementslid treft in de bijlage[1]bij dit antwoord een overzicht aan van de projecten waarvoor geld is toegekend en het bedrag aan Europese financiering dat daarvoor is uitbetaald. De Commissie kan in dit stadium nog geen gedetailleerde informatie verstrekken over de middelen die in de programmeringsperioden vóór het jaar 2000 uit de Structuurfondsen aan Lazarote zijn toegekend.

2. De Commissie is niet op de hoogte van de aanklacht dat de bouw van hotels op Lanzarote met behulp van geld uit de Structuurfondsen in strijd zou zijn met de lokale wetgeving, namelijk de Kustwet, de plaatselijke voorschriften inzake ruimtelijke ordening en de afspraken rond de 'Biosfera de Reserva'. Gezien de ernst van de beschuldigingen die in de schriftelijke vraag aan de orde worden gesteld, zal de Commissie de nodige stappen nemen om de zaak te onderzoeken en het geachte Parlementslid over de uitkomsten hiervan informeren.

3. Ten aanzien van de maatregelen die de Commissie neemt om te voorkomen dat Europese financiële middelen worden gebruikt om projecten te financieren die blijkbaar in strijd zijn met dwingende lokale wetgeving, deelt de Commissie het geachte Parlementslid mee dat het in eerste instantie aan de lidstaten is om onrechtmatigheden te voorkomen, te onderzoeken en te corrigeren, door op te treden wanneer dergelijke onrechtmatigheden worden geconstateerd en de nodige financiële correcties door te voeren. Onrechtmatigheden kunnen worden voorkomen als de door de lidstaten vastgestelde beheers- en controlesystemen doeltreffend en volgens de normen van de desbetreffende verordeningen functioneren. De Commissie houdt nauw toezicht op het functioneren van de beheers- en controlesystemen van de lidstaten door controles ter plaatse uit te voeren. De Commissie past financiële correcties toe als de financiële middelen van de Gemeenschap door tekortkomingen in de beheers- en controlesystemen van de lidstaten aan risico's blootstaan.

4. Met betrekking tot de vierde vraag over de maatregelen die de Commissie zou nemen als achteraf blijkt dat Europese gelden zijn gebruikt voor illegale projecten, zal de lidstaten worden gevraagd zelf correcties uit te voeren voor bedragen uit de Structuurfondsen die voor onrechtmatige doeleinden zijn gebruikt, door de bijdrage van de Gemeenschap geheel of gedeeltelijk te annuleren. Als de lidstaat niet aan deze verplichting voldoet, kan de Commissie een procedure voor financiële correctie inleiden onder de voorwaarden die zijn vastgelegd in de verordening die op de desbetreffende projecten van toepassing is.

Onrechtmatige doeleinden zijn niet alleen in strijd met de Gemeenschapswetgeving inzake het cohesiebeleid. Elke door de Structuurfondsen gefinancierde actie moet in overeenstemming zijn met de bepalingen van het EG-Verdrag en de op grond daarvan vastgestelde handelingen en met het beleid en de acties van de Gemeenschap, waaronder de regels inzake de mededinging, de plaatsing van overheidsopdrachten en milieubescherming en -verbetering. Onrechtmatige doeleinden kunnen ook bestaan in een overtreding van uitsluitend nationale wetgeving. De verplichting voor de lidstaten tot loyale samenwerking met de Gemeenschap, die is vastgelegd in artikel 10 van het EG‑Verdrag, belet het gebruik van financiële middelen van de Gemeenschap dat ongeoorloofd of onrechtmatig is op grond van de nationale wetgeving (zoals de Kustwet en de plaatselijke voorschriften inzake ruimtelijke ordening).

5. De Commissie kan pas oordelen over voornoemde aanklacht dat de bouw van hotels op Lanzarote met geld van de Structuurfondsen in strijd met de wet zou zijn, als zij over meer informatie en bewijzen beschikt over de onrechtmatigheden die zich hebben voorgedaan. De Commissie zal echter naar aanleiding van de vraag van het geachte Parlementslid de nodige maatregelen nemen om te garanderen dat bij projecten op Lanzarote die door de Structuurfondsen worden medegefinancierd, de milieuwetgeving wordt nageleefd. De Commissie verzekert het geachte Parlementslid ervan dat het zowel de bereidheid als de middelen heeft om onterecht uitbetaalde bedragen terug te vorderen en een goed financieel beheer van de begroting van de Gemeenschap te waarborgen.

[1] De bijlage wordt rechtstreeks aan het geachte Parlementslid en het Secretariaat van het Parlement toegezonden.