Verklaring van het voorzitterschap
namens de Europese Unie naar aanleiding van de tiende verjaardag van de genocide in Rwanda
NOOIT MEER
De herdenking van de tiende verjaardag van de genocide in Rwanda is voor de
gehele internationale gemeenschap een moment van bezinning en droefheid. De Europese Unie zou graag eer willen
betonen aan de doden en aan de kracht en de moed van de overlevenden. De Europese Unie spreekt ook haar
waardering uit voor de inspanningen en successen van het Rwandese volk bij de heropbouw van het land na de
afschuwelijke gebeurtenissen van 1994. De vooruitgang die de afgelopen tien jaar in Rwanda is geboekt en de
huidige inspanningen om een nationale verzoening tot stand te brengen, getuigen van de wilskracht van het
Rwandese volk om ervoor te zorgen dat dergelijke wreedheden tegen het Rwandese volk nooit meer zullen
plaatsvinden.
Het is evident dat de internationale gemeenschap voor en tijdens de
volkenmoord tragische vergissingen heeft begaan. Haar reactie op de genocide kwam te laat en was ontoereikend.
De uitdaging om nooit meer te falen in het voorkomen van dergelijke verschrikkingen vormt de spil van het beleid
van de Europese Unie. De Europese Unie is ambitieus in haar doelstelling om herhaling van volkenmoord waar ook
ter wereld te voorkomen, maar blijft nederig omdat zij beseft dat wat zij ook doet, het misschien niet voldoende
is.
De Europese Unie verheugt zich over de inspanningen van de VN om de wereld vroegtijdig
te waarschuwen en te wapenen tegen toekomstige volkenmoorden en steunt de voorstellen van de secretaris-generaal
van de VN - die voor het eerst zijn gedaan in verband met het Internationaal Forum van Stockholm ter preventie
van volkenmoord - om de rol van de VN in het kader van een doeltreffende preventie van volkenmoord te
versterken. De EU is in het bijzonder ingenomen met het besluit van de secretaris-generaal van de VN om een
speciale adviseur inzake de preventie van volkenmoord te benoemen. De EU zal de speciale adviseur steun verlenen
en ten volle gebruik maken van de adviezen en de informatie die hij zal verstrekken. De Europese Unie
intensiveert zelf ook haar werkzaamheden ter preventie van volkenmoord, via haar programma voor de preventie van
gewapende conflicten, haar steun voor het Internationaal Strafhof, haar ontwikkelingssamenwerking, haar inzet
voor de mensenrechten, en via andere wegen. De EU heeft voorts grote inspanningen geleverd naar aanleiding van
de lering die is getrokken uit de genocide van 1994, door haar vermogens om snel te reageren op crisissituaties
te verbeteren. Daarom heeft de Europese Unie vorige zomer in Ituri, in de DRC, operatie Artemis gelanceerd, in
samenwerking met de VN. Deze operatie kan worden beschouwd als het eerste geval waarin de Europese Unie
daadwerkelijk is opgetreden om genocide te voorkomen. De Europese Unie zal haar inspanningen ter verbetering van
haar vermogens op het gebied van vroegtijdige waarschuwing en conflictpreventie voortzetten.
De Europese Unie bevestigt haar engagement met het volk van Rwanda en zal Rwanda blijven steunen op de weg
naar nationaal herstel. De lering die is getrokken uit de volkenmoord in Rwanda mag nooit worden vergeten. Een
en ander zal de Europese Unie blijven inspireren en motiveren bij haar streven, zowel via haar eigen
instrumenten als in samenwerking met haar internationale partners, naar een doeltreffender collectief optreden
op het gebied van conflictpreventie, vroegtijdige waarschuwing en verdediging van de mensenrechten. De
aanhoudende schendingen van de mensenrechten en de humanitaire crises in de hele wereld vergen onze
gecoördineerde aandacht.
De toetredende landen Cyprus, Estland, Hongarije, Letland,
Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië, de kandidaat-lidstaten Bulgarije, Roemenië en Turkije,
de landen van het stabilisatie- en associatieproces Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Servië en
Montenegro en de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, alsmede de EVA-landen IJsland, Liechtenstein en
Noorwegen, die lid zijn van de Europese Economische Ruimte, sluiten zich bij deze verklaring aan.