AA
VS gebruikt TTIP om Europese ggo-wetten te ondermijnen

Zelden zo'n politiek naïeve uitlatingen gelezen als die van mijn CD&V-collega Tom Vandekendelaere, die een week naar de VS reisde om daar de zegeningen van genetisch gewijzigde organismen (ggo's) voor de landbouw en boeren te noteren. Daaraan werd gekoppeld dat als Europa deze technologie niet omarmt, we een mislukking riskeren van de onderhandelingen tussen de EU en de VS over het Trans-Atlantisch Vrijhandels- en Investeringsverdrag TTIP. Tom Vandekendelaere gaat dus voorbij aan de vaststelling dat die onderhandelingen er net kwamen op verzoek van de American Chamber of Commerce en Business Europe, en niet in het minst van de agrochemische multinationals, die gefrustreerd zijn dat Europa zo "moeilijk doet" met het voorzorgsprincipe en beschermende regelgeving. De vraag voor TTIP kwam niet van consumenten, burgers, boeren of kmo's, want zij hebben hierbij niets, maar dan ook niets te winnen. Net daarom verzetten overal in de VS en Europa grote maatschappelijke organisaties zich tegen dit soort vrijhandelsakkoorden die in essentie de democratische besluitvorming ondergraven. Net daarom overhandigde een actiegroep de Commissie vandaag 3,2 miljoen handtekeningen tegen TTIP.  
 
De VS wil koste wat het kost biotechnologische landbouwproducten op de Europese markt slijten, ondanks de algemene tegenkanting in de EU tegen ggo’s. Vorige week lieten 21 lidstaten en regio's de Europese Commissie weten dat zij geen Monsanto-maïs (volgens Vandekendelaere echt "zoeter en voller") op hun grondgebied willen. Dat is een helder democratisch signaal! Toch hoopt de Amerikaanse landbouwindustrie dankzij een succesvolle afronding van een ‘alomvattend’ TTIP grote winsten te boeken. En net daarom dringen de Amerikaanse onderhandelaars er op aan de Europese regelgeving voor ggo’s te wijzigen.

Agressief gelobby van VS

Dit gelobby gebeurt heel openlijk. Volgens de heer Mullaney, de Amerikaanse hoofdonderhandelaar voor TTIP, deed de VS een voorstel dat “Amerikaanse exporteurs naar de EU in staat zou stellen om hun producten in de VS te laten testen en goedkeuren en vice versa. Dit zou de kosten verminderen en dubbele testen elimineren.” Bovendien zei de Amerikaanse minister van Landbouw Vilnack voor een Senaatscommissie in april: “Ik verzeker u dat we agressiever over ggo’s en biotechnologie zullen beginnen te onderhandelen.” Ondertussen probeerde EU-commissaris voor landbouw, Phil Hogan, zijn trans-Atlantische partners gerust te stellen door te zeggen dat de nationalisatie van de besluitvorming over de ggo-teelt de goedkeuring ervan – op zijn minst in sommige delen van Europa – zou versnellen. En in plaats van verdere bescherming te bieden, gaat de Europese Commissie de risicobeoordelingsprocedures voor de agro- en biotech-sector afzwakken. Net deze aanpak stemt nationale toezichthouders tot bezorgdheid.
 
Een Amerikaanse NGO stelde in het rapport ‘Biotechambassadeurs’ het volgende: “In het afgelopen decennium hebben de Verenigde Staten een agressief buitenlands beleid voor voeding en landbouw gevoerd ten voordele van de grootste zaadbedrijven. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft een gezamenlijke strategie gelanceerd om de biotechnologie in de landbouw te promoten, vaak tegen de wil van het publiek en de regeringen in. Het sluit hierbij andere, duurzamere en meer geschikte landbouwbeleidsalternatieven zelfs zo goed als uit.” Tezelfdertijd noemde de Amerikaanse ngo Public Citizen het TTIP “Plan B van Monsanto".

"Pure" wetenschap

Volgens de biotech-lobby aan weerszijden van de Oceaan, duurt de besluitvorming in Europa te lang en moeten we gewoon naar "de wetenschap" luisteren. Maar nationale deskundigen die in Oostenrijk, Duitsland, Noorwegen en Zwitserland ggo’s testen, uitten onlangs in het Europees Parlement in Brussel hun bezorgdheid over het feit dat de risicobeoordeling door de adviserende Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA), die de Europese Commissie als referentie gebruikt, niet aan de wetenschappelijke normen voldoet!
 
Terwijl de EFSA wél voortdurend met biotech-bedrijven communiceert en erg op hun (niet-openbare) gegevens steunt, kunnen toezichthouders uit de lidstaten maar tijdens één fase in de risicobeoordelingsprocedure opmerkingen geven. Gefundeerde wetenschappelijke opmerkingen van de nationale autoriteiten worden genegeerd tijdens de risicobeoordeling op Europees niveau. Veel risico’s worden zelfs helemaal niet onderzocht. Zo is er geen onderzoek beschikbaar over de gecombineerde effecten (bijvoorbeeld van synthetische BT-toxinen) en de effecten van veranderingen in de praktijk als gevolg van de weerstand tegen pesticiden, of over de kans op een ongecontroleerde verspreiding! Het is vooral verontrustend dat wetenschappelijke onderzoekers onvoldoende inzage in ggo-materiaal hebben, omdat octrooien de ggo’s beschermen. Daarom is kritisch en onafhankelijk onderzoek naar de milieu- en gezondheidsrisico’s van ggo’s vrijwel onmogelijk, benadrukten de nationale deskundigen.
 
Zowel de biotech-industrie als de Europese Commissie beschouwen de huidige Europese risicobeoordelingsprocedure als ‘pure wetenschap’, een onpartijdig proces dat aan de hoogste wetenschappelijke normen voldoet. Die visie moeten we ter discussie stellen, vooreerst omdat de definitie van ‘wetenschap’ impliceert dat experimenten herhaalbaar zijn. Als onafhankelijke wetenschappers systematisch geen toegang krijgen tot ggo-materiaal om studies te kunnen herhalen, ondermijnt de sector zijn eigen geloofwaardigheid.
 
Als het dan toch allemaal zo veilig is als wordt beweerd, zullen we dan de keuze aan de consument laten? Nee, ook dat wil de biotechlobby niet. Eind juli keurde het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden de "Safe and Accurate Food Labeling Act" goed. De door tegenstanders herdoopte "DARK Act" (Deny Americans the Right to Know) ligt nu voor in de Senaat en zou het federale staten als Maine en Vermont verbieden labelling van de aanwezigheid van ggo's op producten te eisen, opdat consumenten een geïnformeerde keuze kunnen maken. Amerikaanse media en NGO's tonen aan dat de indieners van de DARK Act zwaar gesponsord zijn door agrochemische bedrijfsleven. Dit is geen complottheorie, dit is helaas zoals democratisch presidentskandidaat Saunders terecht stelt, de verrotting van de Amerikaanse politiek die in plaats van haar burgers nog louter big business dient. In Europa is het gelukkig nog niet zo erg gesteld.    
 
Bart Staes

 

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?