Groen stelt 5 Europese eisen in reactie op het Dieselschandaal bij Volkswagen

• 2015-10-06
• Klimaat & energie Gezondheid & consumenten Milieu & dierenwelzijn Geldzaken & handel

Het Europees Parlement bespreekt dinsdagmiddag de acties die de Europese Commissie moet nemen naar aanleiding van het dieselschandaal bij Volkswagen. De Europese Groenen leggen vijf eisen op tafel.

Bart Staes, Europarlementslid voor Groen: "De fraude van Volkswagen vormt een uitgelezen moment om de nieuwe auto's die onze wegen dicht doen slibben toch op te schonen. Om dit te doen, moeten we er enkel voor zorgen dat de emissienormen die reeds bestaan, daadwerkelijk gehaald worden. Ten eerste door fraude hard aan te pakken en in de toekomst onmogelijk te maken. Ten tweede door de halfslachtige testprocedure, die ervoor zorgt dat autofabrikanten op legale wijze emissienormen ruimschoots kunnen overschrijden, bij het grof huisvuil te zetten en te vervangen door een meer performante test. De huidige situatie leidt tot misleiding van consumenten, verspilling van belastinggeld en heeft een negatieve impact op de volksgezondheid. Ten derde door bestaande wetten te doen naleven, dit door effectieve controles te laten doen door een voldoende gefinancierd Europees agentschap. Het was immers dankzij de Amerikaanse overheidsinstelling EPA dat dit schandaal aan het licht kwam."

1. Europees onderzoek naar alle auto's die op de Europese markt worden verkocht

De auto-industrie moet verplicht worden om de programmeercodes van de software in hun auto's bekend te maken, zodat gecontroleerd kan worden op fraude. Dit is niet alleen noodzakelijk om de huidige fraudezaken op te sporen, maar ook om in de toekomst een herhaling van de situatie waar we nu inzitten te voorkomen.

Het is van belang dat tijdens het onderzoek niet enkel naar diesel- maar ook naar benzineauto's gekeken wordt. Tevens moet, er naast NOx (stikstofoxiden), ook op andere vervuilende stoffen waarvoor een limiet is gesteld worden gecontroleerd. Zo zijn er bijvoorbeeld automerken die zorgwekkende verschillen tussen laboratorium en werkelijke CO2-uitstoot tonen.

2. Strafrechtelijke vervolging van fraudeurs

De EU verbiedt fraude tijdens emissietests. Het zijn echter de individuele EU-lidstaten die verantwoordelijk zijn voor de naleving van dit verbod. Als blijkt dat autofabrikanten eveneens fraude in Europa hebben gepleegd dan moet de betreffende lidstaat de betrokkenen strafrechtelijk vervolgen.

3. Snelle en strikte invoering van de Real Driving Emissions test

Naast fraude is er nog een tweede probleem. Auto's stoten teveel vervuilende stoffen uit doordat de huidige testmethode ontoereikend is. Dit is een bekend probleem. Al in 2007 is er in Europa afgesproken om over te stappen van een laboratoriumtest naar een test die op de weg plaats vindt. De invoering van deze test duurt echter, onder druk van de autolobby, veel te lang. Ook dreigen er bizarre achterdeurtjes de test in te sluipen zoals:

• Een toegestane overschrijding van de emissienormen met 175 procent (!) onder de mom van foutmarge.
• Toestemming om de test in het midden van de nacht uit te voeren zodat er veel minder afgeremd en opgetrokken hoeft te worden.
• De test pas laten gelden voor auto's die vanaf 2018 geproduceerd worden.

Groen vindt elke afzwakking van de nieuwe test onaanvaardbaar. Tevens moet de test uiterlijk in 2017 ingevoerd zijn en gelden voor alle auto's die vanaf 2015 op de Europese markt zijn gekomen.

4. Invoering van een onafhankelijke Europese autokeuringsinstantie

Bij de invoering van de emissienormen voor auto's weigerden de lidstaten om de bevoegdheid om auto's goed te keuren uit handen te geven. Gevolg:

• Duitsland kan bijvoorbeeld een BMW- of Volkswagenmodel goedkeuren die vervolgens, vanwege de Europese interne markt regels, overal in de EU verkocht mogen worden.
• De testen worden uitgevoerd door instanties die betaald worden door de autofabrikanten en vinden plaats in de laboratoria van de autofabrikanten. Is de instantie te kritisch, dan stapt de autofabrikant de volgende keer gewoon over naar een ander.
• Nadat een auto goedgekeurd wordt, is er geen onafhankelijke autoriteit die controleert of de resultaten eveneens gelden voor de auto's die op de weg rijden.

Dit is een slager die zijn eigen vlees keurt. Groen wil dat een Europese instantie ingevoerd wordt die toeziet dat testen volgens de juiste procedures worden uitgevoerd. En die de macht heeft om steekproefsgewijs te controleren of de prestaties voor alle auto's gelden. Deze instantie kan gebieden auto's terug te roepen in het geval ze niet aan de vereisten blijken te voldoen.

5. Stel paal en perk aan autolobby

De autolobby heeft teveel macht in Europa. Zie bijvoorbeeld hoe het BMW is gelukt om wetgeving af te zwakken die de verkoop van luxueuze benzinevretende wagens in gevaar leek te brengen.

Het is daarom van groot belang dat er zowel op nationaal als op Europees niveau een verplicht lobbyregister komt. Politici en ambtenaren moeten verplicht worden alle contacten met lobbyisten openbaar te maken. Contacten met lobbyisten die niet geregistreerd staan moeten verboden worden.