Géén vrolijk kerstfeest: EU is klimaatkompas compleet kwijt

• 2008-12-12
• Klimaat & energie

Wat de week van het Europees leiderschap rond de klimaatcrisis had moeten worden, is uitgelopen op een gemiste kans. Er zijn voorzichtige stapjes vooruit gezet, maar de balans van de klimaattop in Polen én de Europese top in Brussel laat zien dat Europa een cruciale afspraak met de geschiedenis en de toekomst heeft gemist. Europees parlementslid Bart Staes is heel erg teleurgesteld: "Ondanks de verpletterende wetenschappelijke oproepen om snel te handelen, lijkt de urgentie van het klimaatprobleem niet doorgedrongen tot de meeste Europese politieke leiders. Men blijft blindweg uitgaan van korte termijn belangen."

Volgens Staes hadden de klimaatonderhandelingen in het Poolse Poznan veel weg van een verkeersopstopping. Er was geen beweging in te krijgen. Aan het eind blijkt de vrees dan ook bewaarheid: de regeringsleiders van de Europese lidstaten hebben het klimaat- en energiepakket tijdens de Eurotop finaal uitgekleed. "Terwijl er een gure wind over de internationale scène waait, staat vrouwe Europa compleet en voor de hele wereldgemeenschap in haar blootje," aldus een teleurgestelde Staes.

De zwaarste blunders maakten de EU-regeringsleiders in de dossiers rond de emissiehandel, de nationale doelstellingen voor CO2-reductie en de ondergrondse opslag van CO2. De lidstaten wilden dat bepaalde bedrijven een groot deel van hun emissierechten gratis krijgen en dat ze hun eigen nationale reductiedoelstellingen kunnen afkopen door in goedkope buitenlandse projecten te investeren.

Staes: “Liefst 96 procent van de Europese bedrijven krijgt zijn emissierechten opnieuw gratis! De emissiehandel - nochtans de hoeksteen voor een efficiënt klimaatbeleid - wordt zo een verkapte subsidie voor de zware industrie. Die bedrijven krijgen hun vervuilingsrechten straks grotendeels gratis. Vervolgens kunnen ze die rechten wel tegen hoge bedragen weer verkopen aan andere bedrijven. En grote energiebedrijven rekenen hun klanten, alle burgers, ook nog eens hogere prijzen aan uit naam van het klimaatbeleid. Ik verwijs naar het paginagrote onthullende onderzoeksdossier dat de International Herald Tribune deze week publiceerde: de grootste CO2-uistoter van héél Europa, de Duitse energiegigant RWE, blijkt de afgelopen jaren liefst vijf (5!) miljard euro te hebben verdiend aan het Emission Trading System (ETS)."

Europa heeft het afgelopen jaar hoog van de toren geblazen. Maar wat moeten opkomende landen als China, Brazilië en India hiervan denken? Europa blijft roepen dat een antwoord op klimaatverandering urgent is, maar wil slechts één vijfde van de CO2-reducties binnen de eigen grenzen uitvoeren en viervijfde ook in ontwikkelingslanden.

De tenoren van Europees rechts - Silvio Berlusconi, Donald Tusk, Angela Merkel en Nicolas Sarkozy - moeten zich schamen ten aanzien van hun kleinkinderen. Ze hebben de lobby van de machtige industrie op de korte termijn verdedigd, in plaats van het algemene belang op lange termijn. Staes: "De noodzakelijke innovatie en de verspreiding van groene energietechnologie kunnen we zo wel op onze buik schrijven. Het enige lichtpunt kwam er deze week door het doorzettingsvermogen van mijn groene collega Claude Turmes. Hij bereikte in de onderhandeling met Raad en Commissie een akkoord over 20 % duurzame energie tegen 2020.”