Persberichten

AA
De toxische tax deals van BASF

De Duitse chemiereus BASF heeft tussen 2010 en 2014 voor ruim 900 miljoen euro belastingen vermeden dankzij agressieve belastingontwijking-mechanismen in bepaalde Europese landen, waaronder België, Nederland, Malta en Zwitserland. Dat blijkt uit een nieuw belastingschandaal dat beschreven staat in het vandaag gelanceerde rapport ‘Toxic Tax Deals’. 

Bart Staes, Europees parlementslid (Groen): “Het rapport heet ‘Toxic Tax Deals’ omdat het na ons IKEA-rapport opnieuw een voorbeeld laat zien van een groot Europees concern – het zijn dus niet alleen maar Amerikaanse giganten uit de IT-sector - dat hier in Europa producten produceert maar er toch in slaagt om zo weinig mogelijk belastingen te betalen. Grote bedrijven die geen tot amper belastingen betalen, dat is toxisch voor elke samenleving. Verder is het zo dat BASF lucratieve patenten heeft op uiterst giftige producten die in Europa verboden zijn, maar die worden geëxporteerd naar andere landen met minder strenge wetgeving, en waarvoor BASF vervolgens geen belastingen betaalt. Dubbel giftig dus.”      

Gunstige deals

In België gebruikte BASF samen met 35 andere multinationals, de zogenaamde ‘excess profit rulings’, gunstige boekhoudkundige belastingdeals die de Belgische overheid sloot met die bedrijven. De Europese Commissie heeft in januari bepaald dat die deals gelden als illegale staatssteun, omdat kleinere bedrijven niet dezelfde voordelen genieten.

België sloot in totaal met 36 bedrijven een excess profit ruling. Door boekhoudkundige afspraken kregen deze bedrijven in totaal een belastingvoordeel van bijna een miljard euro (942 miljoen euro). De Europese Commissie eist dat België daarvan 700 miljoen euro terugvordert, hetgeen minister van Financiën Johan Van Overtveldt overigens weigerde. BASF zelf schat in dat het 46 miljoen euro aan België zal moeten terugbetalen. Daarnaast kreeg BASF in België ook nog 202 miljoen euro terug via de notionele interestaftrek. 

Staes: “Wat bedrijven als IKEA en nu ook BASF doen is niet illegaal. Ze gebruiken hun grensoverschrijdende structuur maximaal, schuiven met winsten en leningen tussen dochterbedrijven, met winsten op patenten en betalen zo amper een procent belastingen op hun fikse winsten. Het zijn dus niet alleen maar Amerikaanse IT-bedrijven met grensoverschrijdende dienstverlening, maar ook Europese giganten die industriële productie hebben. Ook zij betalen dankzij fiscale spitstechnologie, met dank aan een bepaalde politieke ideologie, zo weinig mogelijk belastingen. Dat ze zoveel oorlogskas opbouwen, vervolgens de kleintjes overkopen en zo nog meer de markt domineren; hoeft dus niet te verwonderen.”     

Gunstige belastingen

Volgens Staes kunnen alleen Europese regelgeving en Europese samenwerking dit probleem oplossen. Staes: “De ministers van financiën zitten deze week samen. Zij kunnen dit fundamentele probleem oplossen, gesteld dat ze dat willen welteverstaan. Dat men eindelijk werk maakt van drie essentiële zaken: Country-by-Country-Reporting (CbCR), één Europese grondslag voor de vennootschapsbelasting  (CCCTB) en een minimumtarief van bijvoorbeeld 25%.”

Het argument dat multinationals wegtrekken en niet meer investeren als we ze net als iedereen belasting laten betalen is chantage, meent Staes: “We zien het al jaren en recent nog rond Caterpillar en ING: veel douceurtjes, wel gewoon keihard mensen ontslaan om de beurskoers maar op peil te houden!”

“Multinationals zoals BASF kunnen niet zonder de publieke infrastructuur die met belastinggeld wordt betaald. De huidige belastingregels in veel EU-landen waaronder Nederland zorgen ervoor dat multinationals de rekening ontlopen, waardoor die vooral bij werknemers, consumenten en kleine bedrijven terechtkomt.”

Dubbel toxisch

Staes en de groene fractie willen daarom dat nationale regeringen zo snel mogelijk werk maken van het voorstel van de Europese Commissie voor een Europese grondslag voor de vennootschapsbelasting. Afgelopen zomer bereikten de ministers van 28 EU-landen overeenstemming over een afgezwakte richtlijn om belastingontwijking tegen te gaan. Veel van de routes die BASF gebruikt om belasting te ontwijken, blijven echter gewoon bestaan ondanks deze richtlijn.

Staes pleit voor één Europese grondslag voor de vennootschapsbelasting en een minimumtarief. “Dat zou de effectiefste manier zijn om multinationals een eerlijke bijdrage te laten leveren.” Tot nu toe konden enkele EU-landen dit steeds blokkeren dankzij het vetorecht dat bestaat op Europees belastingbeleid. “De mentaliteit om multinationals te lokken met mogelijkheden voor belastingontwijking moet plaats maken voor Europese samenwerking voor rechtvaardige belastingen.”

Volgens Staes is het beleid van BASF ‘dubbel toxisch’ omdat een stevig deel van de winst van het bedrijf ook nog eens bestaat uit inkomsten uit gepatenteerde producten die toxisch zijn (en waarover bijna geen belastingen worden betaald): “Zo produceren én exporteren twee BASF–dochterbedrijven het insecticide Fipronil dat sinds 2013 door de EU verboden is bij de teelt op mais en zonnebloemen, omdat het dodelijk is voor bijen en andere bestuivende insecten. BASF produceert ook het herbicide Kixor dat in een combinatie met het controversiële en giftige glyfosaat wordt gebruikt om onkruid te bestrijden dat resistent is geworden tegen…glyfosaat. Het actieve bestanddeel van Kixor heet saflufenacil, dat ook niet gebruikt mag worden in de EU. BASF exporteert het winstgevende goedje maar al te graag, net zoals zijn winsten zelf.”

 

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?